акія́н

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. акія́н акія́ны
Р. акія́на акія́наў
Д. акія́ну акія́нам
В. акія́н акія́ны
Т. акія́нам акія́намі
М. акія́не акія́нах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

акія́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Усё воднае покрыва Зямлі або яго частка паміж мацерыкамі.

Паўночны Ледавіты а.

2. перан. Што-н. неабсяжнае, неабдымнае, нязмерная маса чаго-н.

○

Паветраны акіян — пра атмасферу, паветраную прастору.

|| прым. акія́нскі, -ая, -ае і (спец.) акіяні́чны, -ая, -ае.

Акіянскі флот.

Акіянічнае рыбалоўства.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

акія́н м., прям., перен. океа́н;

Ці́хі а. — Ти́хий океа́н;

Атланты́чны а. — Атланти́ческий океа́н;

Інды́йскі а. — Инди́йский океа́н;

Паўно́чны Ледаві́ты а. — Се́верный Ледови́тый океа́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

акія́н, ‑а, м.

1. Водная прастора паміж мацерыкамі. Паўночны Ледавіты акіян.

2. перан. Што‑н. неабсяжнае, неабдымнае, нязмерная маса чаго‑н. Даставайце з вышак сані — Гайда сцежкі праціраць І па белым акіяне Удоўж і ўпоперак гуляць. Колас. Права маю я тым ганарыцца, Што любімая праца мая — Спраў вялікіх малая драбніца — Уліваецца чыстай крыніцай У работы людской акіян. Непачаловіч.

•••

Паветраны акіян — атмасфера.

[Грэч. okeanos.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Акія́н (БРС, Шат., КТС), ст.-бел. окиянъ, океянъ (кан. XV ст.) (Булыка, Запазыч.), ст.-рус. океанъ, ст.-слав. океанъ < ст.-грэч. ὠκεανός ’тс’. Гл. Фасмер, Этюды, 133.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

трансакія́нскі, -ая, -ае.

Звязаны з рухам цераз акіян.

Трансакіянская экспедыцыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

трансатланты́чны, -ая, -ае.

Звязаны са зносінамі цераз Атлантычны акіян.

Т. пералёт.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

неабся́жны, -ая, -ае.

Вялікі па працягласці, памерах; бязмежны.

Н. акіян.

|| наз. неабся́жнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Вели́кий океа́н Вялі́кі акія́н.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Инди́йский океа́н Інды́йскі акія́н.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)