акцы́з

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. акцы́з
Р. акцы́зу
Д. акцы́зу
В. акцы́з
Т. акцы́зам
М. акцы́зе

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

акцы́з, -у, м.

Ускосны падатак на тавары шырокага спажывання і паслугі, які ўваходзіць у іх кошт і складае частку бюджэту краіны.

|| прым. акцы́зны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

акцы́з, -зу м. акци́з

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

акцы́з, ‑у, м.

1. У капіталістычных краінах — ускосны падатак на прадметы шырокага спажывання, які прадпрыемцы ўключаюць у прадажную цану тавару.

2. Разм. уст. Назва ўстаноў, якія збіраюць такі падатак. Служыць у акцызе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Акцы́з (Нас.), акцызнік (БРС, Шат., Нас.) запазычана з рускай мовы. Рус. акциз < франц. accise (XVIII ст.) узыходзіць да лац. accisum (да accidere ’падсякаць’) (Шанскі, 1, А, 71–72).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

акци́з акцы́з, -зу м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Лапчы́з ’акцыз’ (Пятк.). Скажоная размоўная форма ад акцыз (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пада́так, ‑тку, м.

1. Абавязковы збор з прадпрыемстваў і насельніцтва, які вызначаецца дзяржавай. Падаходны падатак. □ Зняў сельсавет незаконны падатак на ўдаву, хворую жанчыну. Васілевіч.

2. Тое, што і паборы.

•••

Ускосныя падаткі — падаткі, якія ўключаюцца ў прадажную цану тавару; акцыз.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)