а́кт

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. а́кт а́кты
Р. а́кта а́ктаў
Д. а́кту а́ктам
В. а́кт а́кты
Т. а́ктам а́ктамі
М. а́кце а́ктах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

мела́нж-а́кт

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. мела́нж-а́кт мела́нж-а́кты
Р. мела́нж-а́кта мела́нж-а́ктаў
Д. мела́нж-а́кту мела́нж-а́ктам
В. мела́нж-а́кт мела́нж-а́кты
Т. мела́нж-а́ктам мела́нж-а́ктамі
М. мела́нж-а́кце мела́нж-а́ктах

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ната́рыус, -а, мн. -ы, -аў, м.

Службовая асоба, якая ажыццяўляе натарыяльныя дзеянні, акты.

Дзяржаўны н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кансісто́рскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да кансісторыі. Кансісторскі чыноўнік. Кансісторскія акты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акт м., в разн. знач. акт;

гістары́чны а. — истори́ческий акт;

а. на ве́чнае карыста́нне зямлёй — акт на ве́чное по́льзование землёй;

старада́ўнія а́кты і гра́маты — дре́вние а́кты и гра́моты;

траге́дыя ў трох а́ктах — траге́дия в трёх а́ктах;

А́кты грамадзя́нскага ста́нуА́кты гражда́нского состоя́ния

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Мырня́к ’вялікі гліняны гаршчок, у якім варылі ежу’ (палес., малар., Сл. Брэс.; З нар. сл.). Да мера, мераць (гл.). Параўн. ст.-бел. мерникъ (Магілёўскія акты, Скурат, Меры, 87).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

грамадзя́нскі в разн. знач. гражда́нский;

~кая му́жнасць — гражда́нское му́жество;

г. паве́траны флот — гражда́нский возду́шный флот;

а́кты ~кага ста́нуа́кты гражда́нского состоя́ния;

г. ко́дэксюр. гражда́нский ко́декс;

~кая паніхі́да — гражда́нская панихи́да;

г. шлюб — гражда́нский брак

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

акт, ‑а, М акце, м.

1. Разавае выяўленне чалавечай дзейнасці; учынак, падзея. Уз’яднанне Заходняй Беларусі з Усходняй — важны гістарычны акт. Агрэсіўны акт. Тэрарыстычны акт. □ Смельчакі, якія, зняўшы паставых, укралі Віцю.., завяршылі яшчэ адзін акт сапраўднай дружбы. Брыль.

2. Афіцыйны дакумент; пратакол, запіс аб якім‑н. юрыдычным факце. Дзяржаўны акт на вечнае карыстанне зямлёй. Абвінаваўчы акт. Скласці акт. Старадаўнія акты і граматы.

3. Закончаная частка драматычнага твора або спектакля. Камедыя ў трох актах.

•••

Акты грамадзянскай стану — запісы спецыяльнымі органамі фактаў нараджэння, смерці, шлюбу і пад.

[Лац. actus.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пракансультава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., каго.

Даць кансультацыю па якому‑н. пытанню. Сакратар сашчапіў рукі, схіліў набок галаву — так яму, мабыць, лягчэй было вымаўляць словы. — Дык вось, та-ва-а-арыш Ка-аліна, трэба спачатку а-акты са-аставіць, у-у-улік пра-а-авесці. Зойдзеш у выканком, та-ам цябе пракансультуюць. Асіпенка. Пракансультаваўшы колькі хворых, Яраш зноў адчуў сябе стомленым. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

неразбо́рлівы, ‑ая, ‑ае.

1. Такі, што цяжка разабраць, прачытаць. Алесь падаў сакратару ліст — кавалачак паперы ў клетку, спісаны крывым, неразборлівым почыркам. Галавач. Высокі, белабрысы камендант доўга гартаў акты, углядаўся ў неразборлівыя каракулі падпісаў. Асіпенка. // Незразумелы, няясны. Гутарка прысутных злівалася ў неразборлівы гоман. Пестрак. З вагона, у тлуме галасоў, пачуўся неразборлівы адказ. Пальчэўскі.

2. Які не вызначаецца разборлівасцю, патрабавальнасцю. Неразборлівае карыстанне сродкамі выражэння [у паэме] прывяла да пэўнай аднастайнасці, рытмічнай і маляўнічай. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)