актуа́льны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
актуа́льны |
актуа́льная |
актуа́льнае |
актуа́льныя |
| Р. |
актуа́льнага |
актуа́льнай актуа́льнае |
актуа́льнага |
актуа́льных |
| Д. |
актуа́льнаму |
актуа́льнай |
актуа́льнаму |
актуа́льным |
| В. |
актуа́льны (неадуш.) актуа́льнага (адуш.) |
актуа́льную |
актуа́льнае |
актуа́льныя (неадуш.) актуа́льных (адуш.) |
| Т. |
актуа́льным |
актуа́льнай актуа́льнаю |
актуа́льным |
актуа́льнымі |
| М. |
актуа́льным |
актуа́льнай |
актуа́льным |
актуа́льных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
актуа́льны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
актуа́льны |
актуа́льная |
актуа́льнае |
актуа́льныя |
| Р. |
актуа́льнага |
актуа́льнай актуа́льнае |
актуа́льнага |
актуа́льных |
| Д. |
актуа́льнаму |
актуа́льнай |
актуа́льнаму |
актуа́льным |
| В. |
актуа́льны (неадуш.) актуа́льнага (адуш.) |
актуа́льную |
актуа́льнае |
актуа́льныя (неадуш.) актуа́льных (адуш.) |
| Т. |
актуа́льным |
актуа́льнай актуа́льнаю |
актуа́льным |
актуа́льнымі |
| М. |
актуа́льным |
актуа́льнай |
актуа́льным |
актуа́льных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Спаць ‘знаходзіцца ў стане сну, спячкі’ (ТСБМ, Ласт., Некр. і Байк., Бяльк.; ашм., Стан.; Сл. ПЗБ, ТС). Параўн. укр. спа́ти, рус. спать, стараж.-рус. спати, польск. spać, в.-луж. spać, н.-луж. spaś, чэш. spat, славац. spať, серб.-харв. спа̏ти, славен. spáti, балг. спя́, макед. спие, ст.-слав. съпати. Прасл. *sъpati (ад *sъ(p)nъ ‘сон’), роднаснае ст.-інд. svápiti, svápati ‘ён спіць’, англ.-сакс. svefan ‘спаць’, ст.-ісл. sofa ‘тс’, лац. sōpiō ‘усыпляць’; гл. Фасмер 3, 732–733 з літ-рай; Глухак, 571. Гл. таксама Борысь (568), які славянскае слова і роднасныя ўзводзіць да і.-е. кораня *su̯ep‑/*sūp‑ ‘спаць’. Гл. таксама сопці, сапці; паводле Сноя (SR, 36, 1, 107), значэнні ‘спаць’ і ‘дыхаць, сапці’ развіліся ў корані і.-е. *su̯ep‑ вельмі даўно, бо ў праславянскі перыяд матывацыя ‘дыхаць’ > ‘спаць’ не была ўжо актуальнай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)