аксіё́ма
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
аксіё́ма |
аксіё́мы |
| Р. |
аксіё́мы |
аксіё́м |
| Д. |
аксіё́ме |
аксіё́мам |
| В. |
аксіё́му |
аксіё́мы |
| Т. |
аксіё́май аксіё́маю |
аксіё́мамі |
| М. |
аксіё́ме |
аксіё́мах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
аксіёма, -ы, мн. -ы, -сіём, ж.
Палажэнне, якое не патрабуе доказу і прымаецца ў якасці зыходнага прынцыпу якой-н. тэорыі (спец.), а таксама (перан.) наогул палажэнне, якое прымаецца без доказу; бясспрэчная ісціна.
|| прым. аксіяматы́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аксіёма, ‑ы, ж.
Палажэнне, якое не патрабуе доказу і прымаецца ў якасці зыходнага прынцыпу якой‑н. тэорыі. // перан. Відавочнае сцвярджэнне, бясспрэчная ісціна.
[Грэч. oxioma.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Аксіё́ма (БРС). Новае запазычанне з рус. аксиома (Kpyкоўскі, Уплыў, 89), якое з лац. axioma (XVIII ст.) (Шанскі, 1, А, 67).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аксио́ма аксіёма, -мы ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аксіяматы́чны, -ая, -ае (кніжн.).
1. гл. аксіёма.
2. Бясспрэчны, зразумелы без доказаў.
|| наз. аксіяматы́чнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Пэ́ўнік ’аксіёма’ (Бел. нав. тэрм., 1). Наватвор 20‑х гадоў XX ст. ад пэ́ўны ’вызначаны, дакладны, бясспрэчны’ (гл.), мяркуецца, што ўведзены ва ўжытак Байковым (Германовіч, Бел. мовазнаўцы. Мн., 1985, 98).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
фізкульту́ра, ‑ы, ж.
Фізічная культура. Інстытут фізкультуры. // Фізічныя практыкаванні, зарадка. [Марылька:] — Мы ў школе фізкультуру робім. Я табе дома пакажу. Брыль. // Вучэбная дысцыпліна, якая мае на мэце фізічнае выхаванне навучэнцаў. Спорт, між іншым, пачынаецца з урокаў фізкультуры ў школе. Гэта аксіёма. «Маладосць».
•••
Лячэбная фізкультура — комплекс фізічных практыкаванняў, якія выкарыстоўваюцца з лячэбнай і прафілактычнай мэтамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)