акра́ец
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
акра́ец |
акра́йцы |
| Р. |
акра́йца |
акра́йцаў |
| Д. |
акра́йцу |
акра́йцам |
| В. |
акра́ец |
акра́йцы |
| Т. |
акра́йцам |
акра́йцамі |
| М. |
акра́йцы |
акра́йцах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
акра́ец, -ра́йца, мн. -ра́йцы, -ра́йцаў, м.
Кавалак хлеба, адрэзаны ад непачатага краю.
Мець свой а. хлеба.
|| памянш. акра́йчык, -а, мн. -і, -аў, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
акра́ец, -ра́йца м. горбу́шка ж.; краю́ха ж.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
акра́ец, ‑райца, м.
Кавалак хлеба, пірага, булкі, адрэзаны ад непачатага краю. Акраец хлеба. Адрэзаць (адкроіць) акраец. □ На адным канцы століка ляжаў загорнуты ў далікатны абрус акраец хлеба. Колас. // Кавалак хлеба. Хоць ёсць у запасе ў нас леташні хлеб, Ды з новага ўраджаю Спяклі мы, і вось на вячэрнім стале Ляжыць перад намі акраец. Танк. // Паэт. Што‑н. падобнае на акраец хлеба. Акраец пачырванелага сонца ўжо ледзь віднеўся з-за эглайнаўскай вежы. Броўка.
•••
Свой акраец хлеба — хлеб, кавалак хлеба; хлеб як сродак існавання. Мець свой акраец хлеба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ніштава́ты, -ая, -ае (разм.).
1. Досыць добры, нядрэнны.
Н. касцюм.
2. Значны, немалы (па велічыні, колькасці).
Н. акраец хлеба.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
горбу́шка ж. акра́ец, -ра́йца м., акра́йчык, -ка м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Крыле́ц ’кавалак’ (Сцяшк. Сл.). Утворана па аналогіі са скрыль ’акраец’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
краю́ха ж., разг. акра́ец, -ра́йца м.; (ломоть) лу́ста, -ты ж., скі́ба, -бы ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Кра́ец ’акраец, луста, скіба’ (Нас., Др.-Падб., Гарэц., Бяльк., Мат. Маг.). Гл. краяць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
хру́мсткі, ‑ая, ‑ае.
Які хрумсціць. Гэта быў ладны жытнёвы акраец з паджарыстай хрумсткай скарынкай. Быкаў. Бацькава крышачку — гэта пудоў з дваццаць духмянага хрумсткага сена. Б. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)