Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ако́пвацца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
ако́пваюся |
ако́пваемся |
| 2-я ас. |
ако́пваешся |
ако́пваецеся |
| 3-я ас. |
ако́пваецца |
ако́пваюцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
ако́пваўся |
ако́пваліся |
| ж. |
ако́пвалася |
| н. |
ако́пвалася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
ако́пвайся |
ако́пвайцеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
ако́пваючыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ако́пвацца несов., возвр., страд. ока́пываться; см. акапа́цца, ако́пваць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ако́пвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да акапацца. Пехацінцы хутка займалі пры рацэ рубяжы, акопваліся. Мележ.
2. Зал. да акопваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акапа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.
1. Выкапаць і заняць акоп (акопы) для абароны ад варожага агню.
Салдаты акапаліся.
2. перан. Знайсці сабе зручны, спакойны прытулак (разм.).
|| незак. ако́пвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ока́пываться
1. воен., перен., ирон. ако́пвацца; см. окопа́ться;
2. страд. абко́пвацца, ако́пвацца; см. ока́пывать.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ако́пванне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. акопваць — акапаць і акопвацца — акапацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ока́пывание (вскапывание земли вокруг) абко́пванне, -ння ср., ако́пванне, -ння ср.; (рытьё окопов) ако́пванне, -ння ср.;
ока́пывание кусто́в абко́пванне кусто́ў;
солда́ты приступи́ли к ока́пыванию салда́ты пачалі́ ако́пвацца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перашко́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
1. Тое, што перагароджвае шлях, перапыняе, затрымлівае рух. Прыродныя перашкоды. □ Бліснула сталь, і калючая перашкода была прарвана. Самуйлёнак. Тваім цудоўным песням-гукам Ні перашкод няма, ні меж. Астрэйка. // пераважна мн. (перашко́ды, ‑код). Роў, узвышэнне або іншая загарода, прызначаная для пераадольвання ў мэтах ваенна-спартыўнай падрыхтоўкі. Браць перашкоды. Бег з перашкодамі. □ Партызаны займаліся ў глыбіні лесу звычайнай салдацкай справай: вучыліся перабягаць пад агнём, перапаўзаць, акопвацца, пералазіць праз розныя перашкоды, кідаць гранаты. Шамякін.
2. перан. Тое, што перапыняе якое‑н. дзеянне, затрымлівае ажыццяўленне чаго‑н.; цяжкасць. Бюракратычныя перашкоды. □ На жыццёвым шляху ў.. [каменданта] не было ніякіх перашкод. Шамякін. На радасць хлапчуком, маці .. дома не было, і яны сабраліся ў дарогу без перашкод. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)