акадэ́мік

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. акадэ́мік акадэ́мікі
Р. акадэ́міка акадэ́мікаў
Д. акадэ́міку акадэ́мікам
В. акадэ́міка акадэ́мікаў
Т. акадэ́мікам акадэ́мікамі
М. акадэ́міку акадэ́міках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

акадэ́мік, -а, мн. -і, -аў, м.

Член акадэміі (у 1 знач.), а таксама званне члена акадэміі, якое прысвойваецца найбуйнейшым вучоным, мастакам і пад.

Акадэмікі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

акадэ́мік м. акаде́мик

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

акадэ́мік, ‑а, м.

1. Вышэйшае вучонае званне, якое прысвойваецца буйнейшым вучоным, мастакам і пад. Акадэмік Акадэміі навук БССР. Акадэмік Акадэміі мастацтваў СССР. // Асоба, якая мае такое званне.

2. Разм. Той, хто скончыў курс вышэйшай навучальнай установы, якая носіць назву акадэміі, або вучыцца ў ёй.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акаде́мик в разн. знач. акадэ́мік, -ка м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

юбіля́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

Той, чый юбілей адзначаецца, святкуецца.

Акадэмік-ю.

Горад-ю.

Віншаваць юбіляра.

|| ж. юбіля́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

філало́гія, ‑і, ж.

Сукупнасць навук, якія вывучаюць літаратуру і мову. Славянская філалогія. Класічная філалогія. Акадэмік Я.Ф. Карскі з’яўляецца заснавальнікам беларускай філалогіі.

[Ад грэч. philéō — люблю і logos — вучэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

насаба́чыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.

Груб., фам. Налаўчыцца, прывыкнуць што‑н. рабіць. [Варанецкі:] — Вы думаеце, што я ў сельскай гаспадарцы акадэмік?.. Гэта цяпер я крыху насабачыўся. А тады... Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ардына́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які нічым не вызначаецца, звычайны, нават пасрэдны.

2. Уст. У абазначэнні вучоных пасад — штатны, патрэбны паводле штату, які займае кафедру (кіруе кафедрай); проціл. экстраардынарны (звышштатны). Ардынарны прафесар. Ардынарны акадэмік.

[Лац. ordinarius.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ганаро́вы, -ая, -ае.

1. Які карыстаецца пашанай; пачэсны.

Г. госць.

2. Які прысвойваецца за вялікія заслугі.

Ганаровая грамата.

3. Які выбіраецца ў знак павагі, пашаны.

Г. прэзідыум.

Г. акадэмік.

4. Які выражае гонар, праводзіцца ў знак павагі.

Ганаровая варта.

5. Які аказвае гонар каму-н.

Г. абавязак.

Ганаровая нічыя (якая не парушае годнасці).

|| наз. ганаро́васць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)