азы́знуць, -ну, -неш, -не; азы́з, азы́зла; -ні́; зак.

1. Зрабіцца хваравіта тоўстым, апухлым, з абвіслай скурай.

А. ад нездароўя.

2. Змерзнуць, азябнуць.

А. на холадзе.

|| незак. азыза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

азы́знуць

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. азы́зну азы́знем
2-я ас. азы́знеш азы́знеце
3-я ас. азы́зне азы́знуць
Прошлы час
м. азы́з
азы́знуў
азы́злі
азы́знулі
ж. азы́зла
азы́знула
н. азы́зла
азы́знула
Дзеепрыслоўе
прош. час азы́знуўшы
азы́зшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

азы́знуць сов. обрю́згнуть, оплы́ть; оте́чь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

азы́знуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

1. Ацячы, апухнуць. [Дзеці] апухлі і азызлі з голаду, зусім не падобны да тых вяртлявых скакуноў, якімі.. [Габрусь] бачыў іх раней. Чарот.

2. Азябнуць, змерзнуць. Яўхімка доўга не выходзіў з нашай хаты. Я ўжо азыз на холадзе, чакаючы яго. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Азы́знуць ’азябнуць’ (Гарэц.), азызлы ’халодны’ (КТС), озызать ’азябнуць’ (Мат. Смал.). Ці да азызаць (гл.)? Магчыма, семантычная кантамінацыя з азябнуць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

обрю́згнуть сов. азы́знуць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

азыза́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да азызнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ацячы́, ацяку́, ацячэ́ш, ацячэ́; ацячо́м, ацечаце́, ацяку́ць; ацёк, ацякла́, -ло́; ацячы́; зак.

1. Апухнуць ад лішку вадкасці ў тканках.

Ацяклі ногі.

2. Азызнуць ад тлушчу.

Твар яго ацёк.

|| незак. ацяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

забру́знуць

‘апухнуць, азызнуць

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. забру́зну забру́знем
2-я ас. забру́знеш забру́знеце
3-я ас. забру́зне забру́знуць
Прошлы час
м. забру́знуў забру́знулі
ж. забру́знула
н. забру́знула
Загадны лад
2-я ас. забру́зні забру́зніце
Дзеепрыслоўе
прош. час забру́знуўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Зэс ’пранізлівы холад’ (Сл. паўн.-зах.). Верагодна, гукавы варыянт *зыз ’холад’ да азызнуць ’азябнуць’ (гл.); параўн. яшчэ дзіцяч. зюзя ’холад’ (гл.). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)