азыза́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. азыза́ю азыза́ем
2-я ас. азыза́еш азыза́еце
3-я ас. азыза́е азыза́юць
Прошлы час
м. азыза́ў азыза́лі
ж. азыза́ла
н. азыза́ла
Дзеепрыслоўе
цяп. час азыза́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

азыза́ць несов. брю́згнуть, оплыва́ть, отека́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

азыза́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да азызнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

азы́знуць, -ну, -неш, -не; азы́з, азы́зла; -ні́; зак.

1. Зрабіцца хваравіта тоўстым, апухлым, з абвіслай скурай.

А. ад нездароўя.

2. Змерзнуць, азябнуць.

А. на холадзе.

|| незак. азыза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Азыза́ць (БРС, Бір., Касп., Шат.), азызнуць (КЭС), азызлы ’апухлы’ (Шат., КЭС), азызнівець ’апухнуць’ (Бір. дыс.) да аслізлы (гл.) ’гладкі? Семантычна параўн. гладкі ў значэнні тлусты’ і гладкі ў значэнні ’аслізлы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

брю́згнуть несов. азыза́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Азы́знуць ’азябнуць’ (Гарэц.), азызлы ’халодны’ (КТС), озызать ’азябнуць’ (Мат. Смал.). Ці да азызаць (гл.)? Магчыма, семантычная кантамінацыя з азябнуць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

оплыва́ть​I несов.

1. (становиться одутловатым) азыза́ць, ацяка́ць;

2. (о свече) аплыва́ць;

3. (сползать) апаўза́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Зы́знуць ’ударыць’, ’апухаць’ (Шат.). Укр. дзи́знути ’хутка пранесціся, праляцець (пра камень)’. Параўн. азызнуць ’азябнуць’, азызаць ’апухаць’ (гл.). Параўн. славац. zízať ’паглядваць’, славен. zízati ’ссаць, асабліва грудзі’. Можа, ’ударыць так, што зрабіць касавокім’, ’апухнуць так, што зрабіцца касавокім’. Гл. зызы. Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)