ад’е́сці, ад’е́м, ад’ясі́, ад’е́сць; ад’ядзі́м, ад’ясце́, ад’яду́ць; ад’е́ш; ад’е́дзены; зак.

1. Адкусіць, адгрызці; з’есці частку чаго-н.

Кот ад’еў галаву рыбіны.

2. Скончыць есці (разм.).

|| незак. ад’яда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ад’е́сці

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. ад’е́м ад’ядзі́м
2-я ас. ад’ясі́ ад’ясце́
3-я ас. ад’е́сць ад’яду́ць
Прошлы час
м. ад’е́ў ад’е́лі
ж. ад’е́ла
н. ад’е́ла
Загадны лад
2-я ас. ад’е́ш ад’е́шце
Дзеепрыслоўе
прош. час ад’е́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ад’е́сці сов., в разн. знач. отъе́сть;

◊ вантро́бы а. — прост. въе́сться в печёнки;

сэ́рца а. — прост. вы́мотать (всю) ду́шу

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ад’е́сці, ад’ем, ад’ясі, ад’есць; ад’ядзім, ад’ясце, ад’ядуць; зак., што.

1. З’есці частку чаго‑н.; адкусіць, адгрызці. Кошка ад’ела хвост у рыбы.

2. і без дап. Разм. Кончыць есці. У вас адпелі — у нас ад’елі. Прымаўка.

•••

Ад’есці кішкі (вантробы) каму — тое, што і пераесці кішкі (вантробы) каму (гл. пераесці).

Сэрца ад’есці — памучыць, давесці да знямогі, дакучаючы чым‑н. непрыемным.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ад’яда́ць гл. ад’есці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

отъе́сть сов. ад’е́сці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адгры́зці, -зу́, -зе́ш, -зе́; -зём, -зяце́, -зу́ць; -зі́; -зены; зак., што.

Грызучы, адкусіць, ад’есці.

|| незак. адгрыза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адклява́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -клюе́; -клява́ны; зак., што.

Клюючы, аддзяліць, адарваць, ад’есці.

А. чарвяка.

|| незак. адклёўваць, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вантро́бы, -аў.

Унутраныя органы грудной клеткі і жывата.

◊

Пераесці (ад’есці) вантробы (разм., асудж.) — моцна надакучыць, стаць невыносным для каго-н.

|| прым. вантро́бны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ад’яда́ць несов., в разн. знач. отъеда́ть; см. ад’е́сці

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)