адступа́цца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. адступа́юся адступа́емся
2-я ас. адступа́ешся адступа́ецеся
3-я ас. адступа́ецца адступа́юцца
Прошлы час
м. адступа́ўся адступа́ліся
ж. адступа́лася
н. адступа́лася
Загадны лад
2-я ас. адступа́йся адступа́йцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час адступа́ючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адступа́цца несов.

1. отступа́ть, отходи́ть; (в сторону — ещё) сторони́ться;

2. перен. отступа́ться;

3. (ад каго) отступа́ться, оставля́ть (кого);

1-3 см. адступі́цца

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адступа́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да адступіцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адступі́цца, -туплю́ся, -ту́пішся, -ту́піцца; зак., ад каго-чаго (разм.).

1. Ступіўшы адзін або некалькі крокаў назад, убок, аддаліцца ад каго-, чаго-н.; адступіць.

А. некалькі крокаў ад брамы.

2. Саступіўшы ўбок, перастаць засланяць дарогу, святло.

Адступіўся ад акна.

3. перан. Адмовіцца ад чаго-н., перастаць адстойваць што-н.

А. ад сваіх намераў.

4. перан. Перастаць мець зносіны з кім-н., адвярнуцца ад каго-н.; адкаснуцца, адчапіцца.

Усе адступіліся ад яго.

Адступіся ты ўжо!

5. Адысці, аддаліцца ад першакрыніцы, ісціны і пад.

Не а. ад праўды ні на крок.

|| незак. адступа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

отступа́ться адступа́цца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аступа́цца несов., разг.

1. см. спатыка́цца;

2. см. адступа́цца 1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

поступа́ться несов. (чем-л.) адмаўля́цца (ад чаго), уступа́ць (у чым, што); адступа́цца (ад чаго), перапуска́ць (што, чаго).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

отвраща́ться уст.

1. (отворачиваться в сторону) адваро́чвацца;

2. перен. (отказываться, отступаться) адмаўля́цца, адступа́цца; см. отврати́ться;

3. страд. адваро́чвацца; адхіля́цца, адво́дзіцца; см. отвраща́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сторони́ться несов.

1. (отходить в сторону) саступа́ць у бок, адыхо́дзіцца (адыхо́дзіць) у бок, саступа́ць з даро́гі; адступа́цца (адступа́ць) у бок;

2. перен. (избегать) пазбяга́ць, уніка́ць; цура́цца, трыма́цца ўбаку́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

попя́тный уст. (обратный) адваро́тны; (направленный назад) накірава́ны наза́д;

◊

идти́ (пойти́) на попя́тный (на попя́тную), на попя́тный двор адступа́цца (адступі́цца), падава́цца (пада́цца) наза́д, адрака́цца (адрачы́ся); адмаўля́цца (адмо́віцца); біць (забі́ць) адбо́й.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)