адзі́ны, -ая, -ае.

1. Толькі адзін.

А. сын.

Адзіная радасць.

2. Цэлы, непадзельны, з’яднаны.

Адзінае цэлае.

А. парыў.

А. фронт.

3. Агульны для ўсіх, аднолькавы.

А. лёс.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адзі́ны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. адзі́ны адзі́ная адзі́нае адзі́ныя
Р. адзі́нага адзі́най
адзі́нае
адзі́нага адзі́ных
Д. адзі́наму адзі́най адзі́наму адзі́ным
В. адзі́ны (неадуш.)
адзі́нага (адуш.)
адзі́ную адзі́нае адзі́ныя (неадуш.)
адзі́ных (адуш.)
Т. адзі́ным адзі́най
адзі́наю
адзі́ным адзі́нымі
М. адзі́ным адзі́най адзі́ным адзі́ных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

адзі́ны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. адзі́ны адзі́ная адзі́нае адзі́ныя
Р. адзі́нага адзі́най
адзі́нае
адзі́нага адзі́ных
Д. адзі́наму адзі́най адзі́наму адзі́ным
В. адзі́ны (неадуш.)
адзі́нага (адуш.)
адзі́ную адзі́нае адзі́ныя (неадуш.)
адзі́ных (адуш.)
Т. адзі́ным адзі́най
адзі́наю
адзі́ным адзі́нымі
М. адзі́ным адзі́най адзі́ным адзі́ных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

бязле́сіца, ‑ы, ж.

Адсутнасць лесу, лясоў; бязлессе. [Клімат] — не адзіная прычына бязлесіцы стэпаў. Гавеман.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адзі́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Толькі адзін. Адзіны сын. Адзіная ўцеха. □ Сцерагчы маю краіну, Як мой скарб святы, адзіны, Паклянуся я. Колас. А быць можа — хто знае! — Гэта ты і была, Ты, адзіная ў свеце, Лёс мой, зорка мая. Гілевіч.

2. Цэлы, непадзельны; з’яднаны. Адзіная сям’я народаў. □ Партыя, урад наш — мы ўсе адзіны. Колас. Галоўныя героі і мноства сюжэтна нязначных персанажаў ствараюць уяўленне адзінага і адначасова вельмі шматаблічнага вобраза народа, які з’яўляецца героем «Векапомных дзён». Дзюбайла.

3. Агульны для ўсіх, той самы, аднолькавы. Адзіныя патрабаванне Адзіная сістэма. Адзіны арфаграфічны рэжым. Адзіны погляд. Адзінае кіраўніцтва. □ Для сучаснага этапа нацыянальна-вызваленчай барацьбы народаў характэрным з’яўляецца той факт, што ў многіх краінах склаўся або складаецца адзіны нацыянальны фронт. «Звязда». Задача ў нас была адна, І лёс адзіны нас сасватаў. Астрэйка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэлеаўтаматы́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да тэлеаўтаматыкі, звязаны з тэлеаўтаматыкай. Хутка ў сталіцы нашай Радзімы будзе ўстаноўлена адзіная сістэма тэлеаўтаматычнага рэгулявання вулічнага руху. Жычка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

праві́ннасць, ‑і, ж.

Дрэнны ўчынак; віна. — Спроба залезці ў клуб — не адзіная правіннасць Сцяпана Грыбоўскага. Курто. Была.. [маці] крыклівая і не даравала мне нават маленькай правіннасці. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

налюбава́цца, ‑буюся, ‑буешся, ‑буецца; зак.

Уволю, доўга палюбавацца. Налюбавацца прыгажосцю. Налюбавацца карцінай. / (з адмоўем і дзеясл. магчы). Бацькі налюбавацца не маглі на сваю дачку, адзіная гэтая радасць была іх і гордасць. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прыльну́ць ’прыціснуцца, прыпасці’; перан. ’старанна ўзяцца за работу’ (Юрч.). Адзіная фіксацыя сведчыць, хутчэй, на карысць запазычання з рус. прильну́ть. На ненародны (г. зн. неспрадвечны) характар беспрэфіксальнага ільну́ть (гл.) звяртаў увагу яшчэ Карскі (1, 262).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дзесяці...

Першая састаўная частка складаных слоў; абазначае: а) які мае дзесяць адзіная таго, што паказана ў другой частцы, напрыклад: дзесяцівугольны, дзесяціствольны, дзесяцікратны; б) які складаецца з дзесяці адзінак або мерай у дзесяць якіх‑н. адзінак, напрыклад: дзесяцітонны, дзесяцігадовы, дзесяціграмовы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)