адду́шына
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
адду́шына |
адду́шыны |
| Р. |
адду́шыны |
адду́шын |
| Д. |
адду́шыне |
адду́шынам |
| В. |
адду́шыну |
адду́шыны |
| Т. |
адду́шынай
адду́шынаю |
адду́шынамі |
| М. |
адду́шыне |
адду́шынах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
адду́шына, -ы, мн. -ы, -шын, ж.
1. Адтуліна для выхаду паветра, дыму і пад.
А. ў печы.
2. перан. Тое, што дае выхад чаму-н. (пачуццям, настрою і пад.).
Знайсці аддушыну ў гутарках з блізкім чалавекам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адду́шына ж., прям., перен. отду́шина
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адду́шына, ‑ы, ж.
1. Адтуліна для выхаду паветра, дыму, пары. Замест акон ледзь свяціліся надземныя аддушыны. Баранавых.
2. перан. Тое, што дае выхад якім‑н. пачуццям, імкненням і пад. Вось хоць бы і тутэйшы народ: бедны, ледзь-ледзь зводзіць канцы з канцамі, таўчэцца, кідаецца ў розныя бакі, шукаючы аддушыны, і мала хто знаходзіць яе. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адду́шнік, -а, мн. -і, -аў, м.
Тое, што і аддушына (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адду́ха, -і, ДМ -ду́се, ж. (разм.).
1. Кароткі перапынак для адпачынку.
Працавалі без аддухі.
2. Тое, што і аддушына (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
отду́шина ж.
1. праду́шына, -ны ж., душні́к, -ка́ м.; адду́шына, -ны ж.;
2. перен. адду́шына, -ны ж., праду́ха, -хі ж., разг. адду́ха, -хі ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адду́ха, ‑і, ДМ ‑дусе, ж.
Разм.
1. Кароткі перапынак для адпачынку. Два дні ішоў дождж — сцябаў зямлю без аддухі, без літасці. Пташнікаў.
2. Тое, што і аддушына (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разры́ўка, ‑і, ДМ ‑рыўцы; Р мн. ‑рывак; ж.
Перапынак, перадышка ў якой‑н. рабоце, занятку; аддушына. Усе гэтыя часы .. [Зося] не спускала з сваіх вачэй дзіця, часта з ім гаварыла і знаходзіла разрыўку ў бесперапыннай рабоце. Чорны. «Нельга так бедаваць, як .. [Каспар], — падумаў Лайзан. — Нейкая разрыўка павінна быць для яго настрою. А так загубіць і сябе і дзяцей..» Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзірка, дзюрка, адтуліна, пройма, прахон, жарало, люк / прадаўгаватая: шчыліна / праз якую праходзіць святло: прасвет / праз якую праходзіць паветра: прадуха, прадушына, аддушына / праз якую цячэ: цеч / у вулеі для пчол: ляток / выкапаная над чым-небудзь: падкоп / у тканіне: прарэха / у плаціне: праран / праз якую можна пралезці: пралаз / праламаная: пралом, праломіна, вылам / прабітая: прабоіна / прапаленая: прапаліна / прарэзаная: проразь; атвор, зяўра (абл.); прорва (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)