аддзялі́цца, -дзялю́ся, -дзе́лішся, -дзе́ліцца; зак.
1. Вылучыцца з агульнай адзінай масы.
А. ад натоўпу.
2. Адстаць, адарвацца і пад. ад цэлага, выдзеліцца.
Тры самалёты аддзяліліся ад групы і накіраваліся да станцыі.
3. Стаць самастойным гаспадаром пасля падзелу маёмасці; адасобіцца.
Сын аддзяліўся ад бацькоў.
|| незак. аддзяля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
|| наз. аддзяле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аддзялі́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
аддзялю́ся |
аддзе́лімся |
| 2-я ас. |
аддзе́лішся |
аддзе́ліцеся |
| 3-я ас. |
аддзе́ліцца |
аддзе́ляцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
аддзялі́ўся |
аддзялі́ліся |
| ж. |
аддзялі́лася |
| н. |
аддзялі́лася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
аддзялі́ся |
аддзялі́цеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
аддзялі́ўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
аддзялі́цца сов.
1. в разн. знач. отдели́ться;
жаўто́к ~лі́ўся ад бялка́ — желто́к отдели́лся от белка́;
не́калькі чалаве́к ~лі́лася ад кало́ны — не́сколько челове́к отдели́лось от коло́нны;
сын ~лі́ўся ад ба́цькі — сын отдели́лся от отца́;
2. отдели́ться, отсоедини́ться, отчлени́ться;
паўво́страў ~лі́ўся ад мацерыка́ — полуо́стров отдели́лся (отсоедини́лся, отчлени́лся) от материка́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аддзялі́цца, ‑дзялюся, ‑дзелішся, ‑дзеліцца; зак.
1. Вылучыцца з агульнай адзінай масы. Тварог аддзяліўся ад сыроваткі.
2. Адысці, аддаліцца ад каго‑, чаго‑н. Тры самалёты аддзяліліся ад групы і накіраваліся да станцыі. Мележ. Другі раз Васіль бачыў [Віктара] каля свайго акна ўжо зусім раніцай, як той аддзяліўся ад сцяны і сышоў на загуменне. Лобан. // перан. Адасобіцца ад каго‑, чаго‑н. Цяпер.. вельмі востра адчувае Рыгор Караневіч, што сяло зусім аддзялілася ад яго. Так — Рыгор Караневіч сам па сабе, а сяло само па сабе. Скрыган. Міхась адчуваў пасля сходу, што ўсе мы — хто пайшоў у калгас — аддзяліліся ад яго, засталіся на тым баку рэчкі. Брыль.
3. Стаць самастойным гаспадаром пасля падзелу маёмасці. Міхал, як толькі ажаніўся, Тады ж ад бацькі аддзяліўся, Бо стала цесна. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
отчлени́ться аддзялі́цца, адчляні́цца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адхлу́пнуць
‘адстаць, аддзяліцца, перастаць шчыльна прылягаць да чаго-небудзь’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
адхлу́пне |
адхлу́пнуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
адхлу́пнуў |
адхлу́пнулі |
| ж. |
адхлу́пнула |
| н. |
адхлу́пнула |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
адхлу́пнуўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
отъедини́ться аддзялі́цца, мног. пааддзе́львацца, адлучы́цца, мног. паадлу́чвацца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
обосо́биться
1. адасо́біцца, аддзялі́цца;
2. грам. адасо́біцца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ададра́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., аддзяро́цца; зак.
Аддзяліцца ад чаго-н.; адарвацца.
Падэшва ададралася.
|| незак. аддзіра́цца, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адкле́іцца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -е́іцца; зак.
Адстаць, аддзяліцца (аб прыклееным).
Падэшва адклеілася.
|| незак. адкле́йвацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)