адваро́тны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. адваро́тны адваро́тная адваро́тнае адваро́тныя
Р. адваро́тнага адваро́тнай
адваро́тнае		 адваро́тнага адваро́тных
Д. адваро́тнаму адваро́тнай адваро́тнаму адваро́тным
В. адваро́тны (неадуш.)
адваро́тнага (адуш.)		 адваро́тную адваро́тнае адваро́тныя (неадуш.)
адваро́тных (адуш.)
Т. адваро́тным адваро́тнай
адваро́тнаю		 адваро́тным адваро́тнымі
М. адваро́тным адваро́тнай адваро́тным адваро́тных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адваро́тны, -ая, -ае.

1. Які накіраваны ў супрацьлеглы папярэдняму руху бок.

Адваротнае вярчэнне.

Кінуцца ў а. бок.

2. Які прыводзіць да зыходнага выніку.

А. хімічны працэс.

Адваротнае ператварэнне тавару ў грошы.

3. Супрацьлеглы.

Адыманне ёсць дзеянне, адваротнае складанню.

А. сэнс.

4. Супрацьлеглы вонкаваму, левы бок прадмета.

Распісацца на адваротным баку паштоўкі.

Доказ ад адваротнага (наз.).

◊

Адваротны бок медаля — другі, супрацьлеглы, ценявы, непажаданы, адмоўны бок якой-н. справы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адваро́тны

1. (не лицевой) обра́тный, оборо́тный;

адваро́тны бок — обра́тная (оборо́тная) сторона́;

2. (противоположный) обра́тный;

адваро́тны сэнс — обра́тный смысл;

раскла́сці ў адваро́тным пара́дку — расположи́ть в обра́тном поря́дке;

3. мат. обра́тный;

адваро́тная велічыня́ — обра́тная величина́;

4. разг. (отвратительный) проти́вный, отвра́тный;

○ адваро́тная прапо́рцыя — обра́тная пропо́рция;

адваро́тная сі́ла зако́на — юр. обра́тная си́ла зако́на;

◊ у адваро́тным вы́падку — в проти́вном слу́чае;

адваро́тны бок медаля́ — обра́тная сторона́ меда́ли

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адваро́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які вядзе назад; які накіраваны ў супрацьлеглы папярэдняму руху бок. У адваротным кірунку. Адваротнае вярчэнне. □ Відаць, чуючы, што на ўзлессі ірвуцца снарады, людзі кінуліся ў адваротны бок, да дробнага хмызняку. Мележ. // Які прыводзяць да зыходнага выніку. Адваротны хімічны працэс. Адваротнае ператварэнне тавару ў грошы.

2. Супрацьлеглы. Адваротны сэнс. Адыманне ёсць дзеянне адваротнае складанню. Лагарыфм з адваротным значэннем. Адваротная тэарэма. Адваротны дослед.

3. Супрацьлеглы знешняму, вонкаваму, левы бок прадмета. [Ніна] узяла са століка маленькае люстэрка, на адваротным баку якога быў малюнак — дзеці купаюцца ў рэчцы. Мележ.

4. у знач. наз. адваро́тнае, ‑ага, н. Палажэнне, якое з’яўляецца процілеглым дадзенаму або патрэбнаму. Доказ ад адваротнага.

•••

Адваротная сіла закона гл. сіла.

Адваротная прапарцыянальнасць гл. прапарцыянальнасць.

Адваротны бок медаля гл. бок.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адваротны, другі

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

рэ́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж. (разм.).

Бок манеты, адваротны гербаваму малюнку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́варат

‘адваротны бок тканіны і пад.’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. вы́варат
Р. вы́варату
Д. вы́варату
В. вы́варат
Т. вы́варатам
М. вы́вараце

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

бахтарма́, ‑ы, ж.

Спец. Спод, адваротны бок выдубленай шкуры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́ліцаваць

‘перавярнуць на адваротны бок што-небудзь (пра адзенне)’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. вы́ліцую вы́ліцуем
2-я ас. вы́ліцуеш вы́ліцуеце
3-я ас. вы́ліцуе вы́ліцуюць
Прошлы час
м. вы́ліцаваў вы́ліцавалі
ж. вы́ліцавала
н. вы́ліцавала
Загадны лад
2-я ас. вы́ліцуй вы́ліцуйце
Дзеепрыслоўе
прош. час вы́ліцаваўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адваро́т, -у, М -ро́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Адагнуты і прыгладжаны край адзення ці абутку.

Пінжак з шырокімі адваротамі.

2. Адваротны бок чаго-н. (кнігі, паштоўкі і пад.).

Подпіс на адвароце здымка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)