агло́блі, аглабе́ль, Д агло́блям, адз. агло́бля, -і, ж.

Пара жардзін, прымацаваных канцамі да пярэдняй восі воза, у якія запрагаюць каня.

Прымацаваць новыя а.

◊

Павярнуць аглоблі (разм.) — пайсці, паехаць назад, не дасягнуўшы мэты.

|| прым. аглабе́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

агло́блі, аглабель, Д аглоблям; адз. аглобля, ‑і, ж.

Пара жардзін, прымацаваных канцамі да пярэдняй восі воза, у якія запрагаюць каня.

•••

(Быць) у аглоблях — выконваць якія‑н. цяжкія абавязкі.

Запрэгчы ў аглоблі гл. запрэгчы.

Ні па кані ні па аглоблях гл. конь.

Павярнуць (завярнуць) аглоблі гл. павярнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

агло́бля

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. агло́бля агло́блі
Р. агло́блі аглабе́ль
агло́бляў
Д. агло́блі агло́блям
В. агло́блю агло́блі
Т. агло́бляй
агло́бляю		 агло́блямі
М. агло́блі агло́блях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

огло́бля агло́бля, -лі ж.;

◊

поверну́ть огло́бли павярну́ць агло́блі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ато́сы, ато́с, адз. ато́са, -ы, ж.

Драцяныя з жалезных прутоў або раменныя цяжы, што ідуць ад верхняга канца аглоблі да загваздкі.

|| прым. ато́сны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

каранні́к, -а, мн. -і́, -о́ў, м.

Сярэдні конь у тройцы, які запрагаецца ў аглоблі ў адрозненне ад прысцяжных.

У гэтай тройцы к. быў самым надзейным канём.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

церассядзёлак, ‑лка, м.

Рэмень, які працягваецца ад адной аглоблі да другой цераз падсядзёлак, каб падняць вышэй хамут і аглоблі. Стары, зняможаны конь натужна хроп, падціснуты церассядзёлкам і хамутом. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каранні́к, ‑а, м.

Сярэдні конь у тройцы, які запрагаецца ў аглоблі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аглабе́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да аглоблі.

•••

Аглабельная крытыка гл. крытыка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гуж, -а, мн. -ы́, -о́ў, м.

Скураная ці вераўчаная пятля ў хамуце, пры дапамозе якой прымацоўваюць аглоблі да дугі.

Узяўся за г. — не кажы, што не дуж (прыказка).

|| прым. гужавы́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)