аб’е́кт

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. аб’е́кт аб’е́кты
Р. аб’е́кта аб’е́ктаў
Д. аб’е́кту аб’е́ктам
В. аб’е́кт аб’е́кты
Т. аб’е́ктам аб’е́ктамі
М. аб’е́кце аб’е́ктах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

сацкультбы́т, -у, М -бы́це, м.

Скарачэнне: сацыяльная культурна-бытавая сфера.

Аб’екты сацкультбыту (усе аб’екты, установы, што адносяцца да гэтай сферы).

|| прым. сацкультбы́таўскі, -ая, -ае (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

баражы́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; незак. (спец.).

Патруляваць у паветры, ахоўваючы аб’екты ад авіяцыі праціўніка (пра самалёты).

|| наз. баражы́раванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разасяро́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак., каго-што.

Раздзяліўшы на драбнейшыя групы, размеркаваць кожную з іх асобна, у некалькіх месцах.

Р. войска.

Р. аб’екты.

|| незак. разасяро́джваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пісцо́вы, ‑ая, ‑ае.

Гіст. У якім былі перапісаны розныя аб’екты для абкладання падаткамі [пра помнікі дзелавой пісьменнасці 15–17 стст.]. Пісцовыя кнігі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аграма́дзіцца, ‑дзіцца; зак.

Ператварыцца з індывідуальнага, прыватнага ў калектыўна-грамадскае (пра сродкі вытворчасці, гаспадарчыя аб’екты і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

магу́тнасць, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. гл. магутны.

2. Фізічная велічыня, якая паказвае адносіны работы да часу, на працягу якога яна выконваецца.

М. электрастанцыі.

3. мн. Вытворчыя аб’екты (электрастанцыі, заводы, машыны).

Новыя энергетычныя магутнасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тыпізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак., што.

1. Спецыялізаваць, размеркаваць (размяркоўваць), класіфікаваць па тыпах (у 1 знач.).

Т. азёры.

Т. будаўнічыя аб’екты.

2. Увасобіць (увасабляць) у тыпічных формах.

Т. факты.

|| наз. тыпіза́цыя, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аграма́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., што.

Ператварыць індывідуальнае, прыватнае (сродкі вытворчасці, гаспадарчыя аб’екты і пад.) у калектыўна-грамадскае; абагуліць. Аграмадзіць зямлю, жывёлу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

таксано́мія, ‑і, ж.

Тэорыя класіфікацыі і сістэматызацыі складанаарганізаваных галін рэчаіснасці, якія маюць іерархічную будову (арганічны свет, аб’екты геаграфіі, геалогіі, мовазнаўства і пад.).

[Грэч. táxis — лад, парадак і nómos — закон.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)