Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абцяка́ць
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
абцяка́е |
абцяка́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
абцяка́ў |
абцяка́лі |
| ж. |
абцяка́ла |
| н. |
абцяка́ла |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
абцяка́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абцяка́ць несов.
1. прям., перен. обтека́ть;
вада́ ~ка́е ка́мень — вода́ обтека́ет ка́мень;
та́нкі ~ка́юць фланг праці́ўніка — та́нки обтека́ют фланг проти́вника;
2. разг. стека́ть;
разве́сь мо́крае паліто́, няха́й ~ка́е — разве́сь мо́крое пальто́, пусть стека́ет (вода́)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абцяка́ць, ‑ае; незак., што.
1. Агінаць, абыходзіць што‑н. у сваім цячэнні. Вада з абодвух бакоў абцякала камень. □ Моцны вецер б’е ў твар, з сілай абцякае цела. Шынклер. // Абходзіць, аб’язджаць, абмінаючы каго‑, што‑н. Абцякаючы фурманкі, статак авечак імчаўся па дарозе.
2. Разм. Сцякаць з чаго‑н. мокрага (пра вадкасць). З бялізны абцякала вада.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абцячы́, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -цячэ́; зак.
1. каго-што. Абагнуць, абысці сваім цячэннем.
Рака абцякла вёску з абодвух бакоў.
2. Сцячы з чаго-н. мокрага (пра вадкасць).
Вада абцякла з адзення.
|| незак. абцяка́ць, -а́е.
|| наз. абцяка́нне, -я н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
обтека́ть несов. абцяка́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абцячы́, ‑цячэ.
Зак. да абцякаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абцяка́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. абцякаць — абцячы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абцячы́ сов.
1. прям., перен. обте́чь;
2. разг. стечь;
1, 2 см. абцяка́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Аточыны ’нутраное сала’, ’ператоплены тлушч’ (Лекс. Палесся, 134, 136; слонім, Арх. Бяльк.). Укр. оточини ’кішачны тлушч’, ’зерне ці мука, што застаецца пасля прасявання праз рэшата’, рус. оточа, оточка ’агрызкі, смецце, што нагрызлі мышы’. Славац. дыял. otoky, otočky ’нутраное сала’, славен. obtòč ’клаака’ (ці сюды?). З суф. *‑iny (мн. л.) ад дзеяслова *otočiti; верагодна, паводле Вештарт, Лекс. Палесся, 136, першага ’кішачнае сала’, г. зн. тое сала, што аточвае, акружае кішкі’. Аднак і ’ператопленае сала’, хаця менш пашыраная назва, можа тлумачыцца ў сувязі са значэннем ’абцякаць’, нельга выключыць і сувязі з назвай клаакі, якая звязваецца з дзеясловам *odtočiti зліваць’. Параўн. тачыць ’ліць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)