абсы́паць, -плю, -плеш, -пле; -сы́п; -паны; зак.
1. каго-што. Пасыпаць, пакрыць каго-, што-н. зверху чым-н. сыпкім; сыплючыся, раскідваючыся, пакрыць паверхню чаго-н.; пакрыць з усіх бакоў.
А. цукрам пірагі.
Пялёсткі яблынь абсыпалі зямлю.
Іней абсыпаў кожную іголачку елак.
2. безас., каго-што. Пакрыць высыпкай.
Увесь твар і губы абсыпала.
3. перан., каго-што. Шчодра надзяліць каго-н. чым-н.
А. падарункамі.
А. кампліментамі.
|| незак. абсыпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. абсыпа́нне, -я, н. і абсы́пка, -і, ДМ -пцы, ж. (да 1—3 знач.).
5. Абтрэсці што-н. з чаго-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абсы́паць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
абсы́плю |
абсы́плем |
| 2-я ас. |
абсы́плеш |
абсы́плеце |
| 3-я ас. |
абсы́пле |
абсы́плюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
абсы́паў |
абсы́палі |
| ж. |
абсы́пала |
| н. |
абсы́пала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
абсы́п |
абсы́пце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
абсы́паўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абсыпа́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
абсыпа́ю |
абсыпа́ем |
| 2-я ас. |
абсыпа́еш |
абсыпа́еце |
| 3-я ас. |
абсыпа́е |
абсыпа́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
абсыпа́ў |
абсыпа́лі |
| ж. |
абсыпа́ла |
| н. |
абсыпа́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
абсыпа́й |
абсыпа́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
абсыпа́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абсы́паць сов.
1. (чым) обсы́пать, осы́пать; (поворачивая с боку на бок) обваля́ть (в чём), обката́ть (в чём);
а. цукро́вай пу́драй — обсы́пать (осы́пать) са́харной пу́дрой;
а. катле́ты муко́й — обваля́ть (обката́ть) котле́ты в муке́;
2. безл., разг. (покрыть сыпью) обсы́пать; обмета́ть
абсыпа́ць несов.
1. (чым) обсыпа́ть, осыпа́ть; (поворачивая с боку на бок) обва́ливать (в чём), обка́тывать (в чём);
2. безл., разг. (покрывать сыпью) обсыпа́ть; обмётывать;
1, 2 см. абсы́паць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абсы́паць, ‑плю, ‑плеш, ‑пле; зак., каго-што.
1. Пасыпаць, пакрыць каго‑, што‑н. зверху чым‑н. сыпкім. Пад жарты і смех гасцей маладога і маладую абсыпалі жытам, каб былі добрымі гаспадарамі. Васілевіч. // Сыплючыся, раскідваючыся, пакрыць паверхню чаго‑н. Пялёсткі яблынь, збітыя начным цёплым дажджом, густа, амаль набела абсыпалі бераг. Хомчанка. // Пакрыць з усіх бакоў што‑н. Пушысты іней абсыпаў кожную галінку, кожную іголачку елак. Жычка. Вочы.. [жанчыны] былі шэрыя, строгія, валасы абсыпала сівізна. Новікаў. // безас. Пакрыць высыпкай. Губы абсыпала. // Уцяпліць што‑н., абкідаўшы зямлёю. Абсыпаць хату.
2. Абтрэсці што‑н. з чаго‑н. [Мікіта] стаяў, як ук[о]паны, каб не варухнуць нагою, каб не абсыпаць з ботаў на падлогу.. гразь. Галавач.
3. перан.; чым. Шчодра абдаць каго‑н. чым‑н. Абсыпаць падарункамі. Абсыпаць кампліментамі. Абсыпаць пацалункамі.
абсыпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да абсы́паць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абсыпа́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. абсыпа́ць — абсы́паць; абсыпа́цца — абсы́пацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
асы́паць, -плю, -плеш, -пле; асы́п; -паны; зак., каго-што.
Тое, што і абсыпаць.
|| незак. асыпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
панірава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.
Спец. Абсыпаць (абсыпа́ць) сухарамі, мукой перад абсмажваннем. Паніраваць катлеты.
[Ад ням. panieren — пасыпаць тоўчанымі сухарамі.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паабго́ртваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.
1. Абгарнуць усё, многае.
П. кнігі.
2. Абсыпаць, акучыць усё, многае.
П. бульбу акучнікам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
обсоли́ть сов. пасалі́ць; абсы́паць со́ллю.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)