абно́скі, -аў, адз. абно́сак, -ска, м. (разм.).
Падношанае кім-н. адзенне, абутак; рыззё.
Хадзіць у абносках.
Насіць чужыя а.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абно́скі, -скаў (ед. абно́сак м.) обно́ски
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абно́скі, ‑аў; адз. абносак, ‑ска, м.
Разм. Падношанае, пашарпанае адзенне, абутак. Насіць чужыя абноскі. □ Недзе з аддаленага кутка, з-пад кухні.., выйшла сястра-гаспадыня год пад пяцьдзесят — уся шэрая, у абносках з галавы да ног. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абно́сак
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
абно́сак |
абно́скі |
| Р. |
абно́ска |
абно́скаў |
| Д. |
абно́ску |
абно́скам |
| В. |
абно́сак |
абно́скі |
| Т. |
абно́скам |
абно́скамі |
| М. |
абно́ску |
абно́сках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Абдзі́ркі ’абноскі адзення’ (Бяльк.) да абдзіраць. Гл. драць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ато́пак ’стары стаптаны абутак’ (Нас., Інстр. I, Мядзв., Касп., Янк. I, Бяльк., Юрч., Янк. Мат.), ато́пкі ’абноскі’ (БРС). Другое значэнне, відаць, пашырэнне першага. Рус. отопок, отоптыш ’тс’. Утворана ў рускай і беларускай мовах ад дзеяслова а(б)таптаць пры дапамозе суфікса ‑ак (‑ок), як і растопак ’атопак’ (Касп.) ад дзеяслова растоптваць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ла́хі, ‑аў; адз. няма.
Разм. Старое паношанае адзенне. «Эх ты, Лейба Яхніч!.. Новага кажуха не знасіў за век. І дзеці твае носяць старыя лахі. Твае абноскі». Чарнышэвіч.
•••
Лахі пад пахі — сабраць небагатыя пажыткі, узяць іх з сабой і пайсці. [Лабановіч:] — Не цеш сябе, хлопча, марнымі надзеямі, а лепш паціхеньку бяры лахі пад пахі і выбірайся. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
обно́ски мн., разг.
1. (изношенная одежда) абно́скі, -каў, ед. абно́сак, -ска м., недано́скі, -каў, ед. недано́сак, -ска м., лахманы́, -но́ў, ед. лахма́н, -на́ м.;
2. (изношенная обувь) ато́пкі, -каў, ед. ато́пак, -пка м., недато́пкі, -каў, ед. недато́пак, -пка м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)