абда́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. абда́мся абдадзі́мся
2-я ас. абдасі́ся абдасце́ся
3-я ас. абда́сца абдаду́цца
Прошлы час
м. абда́ўся абдалі́ся
ж. абдала́ся
н. абдало́ся
Загадны лад
2-я ас. абда́йся абда́йцеся
Дзеепрыслоўе
прош. час абда́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

абда́цца сов., обл. обда́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абда́цца, ‑дамся, ‑дасіся, ‑дасца; ‑дадзімся, ‑дасцеся, ‑дадуцца; зак.

Абліць, абмыць сябе вадой; спаласнуцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абда́ць, -да́м, -дасі́, -да́сць; -дадзі́м, -дасце́, -даду́ць; -да́ў, -дала́, -дало́; -да́дзены; зак., каго-што.

1. Абліць, абсыпаць, абвеяць адразу вялікай колькасцю чаго-н. з усіх бакоў.

А. гладыш варам.

Халодны вецер абдаў хлопчыка.

2. перан. Ахапіць, авалодаць (пра пачуццё, перажыванне і пад.).

Раптам абдало (безас.) яго нейкай незнаёмаю трывогай.

◊

Як варам абдало (разм.) — аб прыліве крыві да твару, выкліканым хваляваннем, адчуваннем няёмкасці.

|| незак. абдава́ць, -даю́, -дае́ш, -дае́; -даём, -даяце́; -даю́ць.

|| звар. абда́цца, -да́мся, -дасі́ся, -да́сца; -дадзі́мся, -дасце́ся, -даду́цца; -да́ўся, -дала́ся, -ло́ся.

|| незак. абдава́цца, -даю́ся, -даёшся, -даёцца; -даёмся, -даяце́ся, -даю́цца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абдава́цца, ‑даюся, ‑даешся, ‑даецца; ‑даёмся, ‑даяцеся; незак.

1. Незак. да абдацца.

2. Зал. да абдаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)