абая́льны, -ая, -ае.

Прывабны, чароўны, поўны абаяння.

А. чалавек.

А. вобраз.

|| наз. абая́льнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абая́льны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. абая́льны абая́льная абая́льнае абая́льныя
Р. абая́льнага абая́льнай
абая́льнае		 абая́льнага абая́льных
Д. абая́льнаму абая́льнай абая́льнаму абая́льным
В. абая́льны (неадуш.)
абая́льнага (адуш.)		 абая́льную абая́льнае абая́льныя (неадуш.)
абая́льных (адуш.)
Т. абая́льным абая́льнай
абая́льнаю		 абая́льным абая́льнымі
М. абая́льным абая́льнай абая́льным абая́льных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

абая́льны обая́тельный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абая́льны, ‑ая, ‑ае.

Поўны абаяння; прывабны, чароўны. Абаяльны вобраз. Абаяльная сіла народнай паэзіі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

обая́тельный чаро́ўны, прыва́бны, абая́льны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мі́лы, -ая, -ае.

1. Які выклікае прыхільнасць да сябе; прыемны, абаяльны.

Мілая ўсмешка.

2. Блізкі сэрцу, любімы, дарагі.

Душу поўнілі мілыя краявіды.

3. у знач. наз. мі́лы, -ага, м., мі́лая, -ай, ж. Каханы, каханая.

З мілым рай і ў будане (прыказка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Мі́лы, мі́лый, мэ́лы ’які выклікае прыемнае ўражанне’, ’абаяльны’, ’дарагі, любімы’, ’каханы’, мі́ленькі, мілю́сенькі, мілёхенькі, мілю́тэнькі, мілюхны́ ’тс’ (ТСБМ, Нас., Шат., Бяльк., Кліх, ТС, Сл. ПЗБ, Нар. Гом.), ст.-бел. милъ, милый ’любы, любімы, дарагі, вельмі блізкі, прыемны, паважаны’ (Булахаў, Гіст., 132). Укр. милий, рус. милый, мил, польск., н.-, в.-луж. miły, чэш., славац. milý, славен. mȋł, míla, серб.-харв. ми̏о/ми̏ла, ми̏ло, мак., балг. мил, ст.-слав. милъ. Прасл. milъ. Утворана пры дапамозе суфікса ‑lo‑ ад і.-е. *mei̯- ’сябраваць’ (як і mirъ). І.‑е. адпаведнікі: літ. míelas, mýlas ’мілы, шаноўны’, méilė ’каханне’, mylė́ty ’кахаць’, лат. mīļš ’мілы’, ст.-прус. mijls ’любы’, ст.-інд. máyas‑ ’радасць’, ст.-грэч. μείλιον ’прыемны падарунак’ (Бернекер, 2, 58; Мее, 413, 421; Траўтман, 174; Фасмер, 2, 622). Махэк₂ (363) услед за Р. Раскам выводзіць прасл. milъ са ст.-грэч. φίλος (< *bhilos) — неверагодна. Сюды ж мі́ласць, мі́лысьць ’велікадушнасць’, ’ахвяраванне, дар’, ’пачцівы зварот’, ’дабрадзейства для бедных і няшчасных’ (ТСБМ, Др.-Падб., Бяльк., Яруш.; КЭС, лаг.), брасл. мі́лосць ’ласкавасць’ (Сл. ПЗБ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мі́лы, ‑ая, ‑ае; міл, міла.

1. Які выклікае прыемнае ўражанне, прыхільнасць да сябе; чароўны, абаяльны. Ходзіць гоман між збажынкі, Мілы і шчаслівы. Колас. І вось няма яго, Васі Чычына, мілага, слаўнага хлопца. Лынькоў. У мяне.. не выходзіла з галавы прыгожая дзяўчына з мілымі вачыма. Нікановіч.

2. Дарагі, любімы; блізкі сэрцу. Месца было роднае і такое мілае, што Віця аж заплакаў крадком. Чарнышэвіч. Радзіма! Адчуў я ў разлуцы з табою, Як люб мне і дораг кут мілы бацькоў. Прыходзька. Кожнаму свой куток мілы. Прыказка.

3. Ужываецца пры сяброўскім звароце. Даніла, мілы мой Даніла! Ах, натварыў сабе ты бед! Колас. [Шульга:] — Давай спярша, міл чалавек, дамовімся аб плаце. Васілёнак.

4. у знач. наз. мі́лы, ‑ага, м.; мі́лая, ‑ай, ж. Каханы, каханая. — Мілая, ну, глянь, хоць разік глянь! Колас.

•••

За мілую душу гл. душа.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

неотрази́мый

1. неадхі́льны; (непреодолимый) неадо́льны; (непобедимый) неперамо́жны; (убедительный) перакана́ўчы; (непоколебимый) непахі́сны;

неотрази́мый уда́р неадхі́льны ўдар;

неотрази́мый на́тиск неадо́льны на́ціск;

неотрази́мая си́ла неадо́льная (неперамо́жная) сі́ла;

неотрази́мые до́воды непахі́сныя (перакана́ўчыя) до́вады;

2. (восхитительный) чаро́ўны; (захватывающий) захапля́ючы; (обаятельный) прыва́бны; абая́льны, надзвыча́йны;

неотрази́мый го́лос чаро́ўны го́лас;

неотрази́мое впечатле́ние надзвыча́йнае ўра́жанне.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыгожы, харошы, паглядны, ненаглядны, мілавідны, непаўторны, маляўнічы, чароўны, дзівосны, абаяльны, красны, сімпатычны; гожы, пекны (разм.); павабны, панадны, жывапісны, квяцісты, казачны, цудоўны, залаты, артыстычны (перан.) □ у красе

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)