абавя́зак

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. абавя́зак абавя́зкі
Р. абавя́зку абавя́зкаў
Д. абавя́зку абавя́зкам
В. абавя́зак абавя́зкі
Т. абавя́зкам абавя́зкамі
М. абавя́зку абавя́зках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

рэ́крут, -а, М -руце, мн. -ы, -аў, м.

У Расіі з 1705 па 1874 г.: салдат-навабранец.

Здаць у рэкруты (па воінскім абавязку). Пайсці ў рэкруты (па найме).

|| прым. рэкру́цкі, -ая, -ае.

Рэкруцкая павіннасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прані́кнуцца сов. прони́кнуться;

п. пачуццём абавя́зку — прони́кнуться чу́вством до́лга

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

проника́ться несов. праніка́цца, прасяка́цца;

проника́ться созна́нием до́лга прасяка́цца ўсведамле́ннем абавя́зку.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адсе́дзецца, -се́джуся, -се́дзішся, -се́дзіцца; -се́дзеўся, -се́дзелася і адсядзе́цца, -сяджу́ся, -сядзі́шся, -сядзі́цца; -сядзі́мся, -седзіце́ся, -сядзя́цца; зак. (разм.).

Ратуючыся ад каго-, чаго-н., схавацца дзе-н., перачакаць што-н.; ухіліцца ад працы, выканання свайго абавязку.

А. ў рэзерве.

|| незак. адсе́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адле́жвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да адлежацца.

2. перан. Ухіляцца ад якой‑н. працы, абавязку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэантало́гія, ‑і, ж.

1. Прафесіянальная этыка медыцынскіх работнікаў, прынцыпы іх паводзін, накіраваныя на максімальнае павышэнне карыснасці лячэння.

2. Раздзел этыкі, у якім разглядаюцца праблемы абавязку і абавязковага.

[Ад грэч. déon, déontos — патрэбнае, належнае і logos — вучэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падзві́жніцтва, ‑а, н.

1. Лад жыцця падзвіжніка.

2. Самаадданасць. Высокая патрабавальнасць да сябе і да другіх, разуменне літаратурнай працы як высакароднага абавязку і своеасаблівага падзвіжніцтва праходзіць праз усю кнігу [М. Лужаніна «Вачыма часу»]. Бугаёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штотыднёвы, ‑ая, ‑ае.

Які бывае, адбываецца, праводзіцца і пад. кожны тыдзень. [Адам:] На нашым абавязку ляжыць складанне штотыднёвых справаздач спецыяльна па дыверсіях. Лынькоў. // Які выходзіць, выдаецца раз у тыдзень. Штотыднёвая газета.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прася́кнуцца (чым) сов. прони́кнуться; преиспо́лниться (чем, чего);

п. усведамле́ннем абавя́зку — прони́кнуться созна́нием до́лга;

п. пава́гаю — преиспо́лниться уваже́нием (уваже́ния)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)