Verbum

Вы́бздыкнуць, ву́бздыкнуць ’раптоўна выскачыць (пра вяроўку з рук і пад.)’ (КСТ), ву́біздыкнуцца ’вырвацца’ (КСТ). Відаць, ад гукапераймальнага бздык! (біздык!), параўн. польск. bzdęk, якія служаць для перадачы раптоўных рухаў і гукаў.

Вы́людзя ’лепшае адзенне, што адзяваюць на свята’ (КЭС, лаг.). Запазычанне з рус. вы́людье ’тс’ (пск., цвяр., наўг., кастр., валаг.). Параўн. таксама рус. вы́людиться ’прыбрацца для выхаду ў госці, на гулянне’.

Ві́шка ’вяха для ўказання граніцы чаго-небудзь (поля, пашы, дарогі і г. д.)’ (Касп., Яшк., Сцяшк. МГ); ’мяжа на лузе, на пасеве з уторкнутымі жэрдкамі’ (Яшк.). Памяншальнае да вяха́ (гл.).

Е́рша ’нерат без унутранай гарлавой адтуліны, нібы доўгі конус’ (Дэмб.), ершоўка ’такі ж нерат меншага памеру для лоўлі яршоў’ (Дэмб.). Рус. ёрша, ершовка ’тс’. Кантамінацыя верша (гл.) і ёрш (гл.)

◎ Кукры́ш ’дышаль для парнай запражкі валоў’ (Сл. паўн.-зах.). Магчыма, да ку‑крыць ’пакрываць сумесна’ і ўтворана па мадэлі на ‑ыш (параўн. па‑скрэбці > паскрэбыш) (Сцяцко, Афікс. наз., 76–77).

Ма́ргун іржавая гліна’ (жлоб., Нар. словатв.), рэч. ’камяні чорнага колеру, якія непажадана для ганчароў сустракаюцца ў гліне’ (Нар. словатв.). Да ма́ргель ₁ (гл.). Аб суфіксе гл. Сцяцко, Афікс. наз., 173.

Матала́шка ’падстаўка для матавіла’ (слонім., Сцяшк. Сл.), (перан.) ’жанчына, якая шмат гаворыць без сэнсу’ (КЭС, лаг.). Ад ⁺матала́ха, якое да ⁺матала́ць < мата́ць (гл.). Суфікс ‑а‑л‑ перадае рэгулярнае, шматразовае дзеянне.

Мацыён ’хадзьба, гулянне з мэтай умацавання здароўя або для адпачынку’ (ТСБМ). З рус. мовы (Крукоўскі, Уплыў, 77), у якой з ням. Motion < лац. mōtiōne(m) < moveo ’рухаю’ (Фасмер, 2, 666).

◎ Мэкшты ’балеткі’, ’льняныя, канапляныя палатняныя тапачкі для дзяцей, нябожчыкаў’ (паст., астрав., воран., шальч., віл., Сл. ПЗБ). Балтызм. Параўн. літ. mekštas, mäk‑ štas ’тапачка з нітак’ (Грынавяцкене, там жа, 3, 95).

◎ Называ́ты ’запрашальнік (на вяселле)’ (Мат. Гом.). Цікавае аддзеяслоўнае ўтварэнне на -аты са значэннем Nomina agentis, параўн. араты, памагаты. Да зваць (гл.), параўн. пазываты ’пасланы для запрашэння’, ’пасыльны ў судзе’ (Нас.).