Verbum

паддо́н, ‑а, м.

1. Падстаўка пад дно.

2. Спец. Скрыня, клетка без века, накрыўкі для перавозкі, пад’ёму якіх‑н. матэрыялаў. Паддон з цэглай. □ [Іван] ездзіў па рэйках на сваім кране ўзад і ўперад, падымаў паддоны з растворам. Грахоўскі.

3. Днішча якой‑н. прылады, машыны, у якім змяшчаецца або адкуль сцякае вада, масла.

пара́метр, ‑а, м.

Спец.

1. У матэматыцы — велічыня, якая ўваходзіць у матэматычную формулу і захоўвае пастаяннае значэнне толькі для дадзенага выпадку.

2. У тэхніцы — велічыня, якая характарызуе якую‑н. істотную ўласцівасць прадмета або з’явы (напрыклад, электраправоднасць цела і г. д.).

3. У фізіка-хімічным аналізе — велічыня, якая характарызуе стан сістэмы.

[Ад грэч. parametrōn — які адмервае, супастаўляе.]

параўна́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Заснаваны на параўнанні, супастаўленні чаго‑н. Параўнальны метад даследавання. □ Кантрастны, параўнальны паказ з’яў розных сфер жыцця, паказ адных з’яў на фоне другіх сапраўды ярка раскрываў і паэтызаваў тую ці іншую падзею, сітуацыю, чалавечы характар. Саламевіч.

2. Спец. Які выражае параўнанне, служыць для параўнання. Параўнальныя даданыя сказы.

паса́дачны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да пасадкі раслін. Пасадачны сезон. // Прызначаны для пасадкі. Пасадачная бульба.

2. Які служыць для пасадкі (у 3 знач.). Пасадачная платформа.

3. Які служыць для пасадкі лятальнага апарата. Пасадачнае поле. Пасадачны знак.

4. Спец. Які мае адносіны да пасадкі дэталей у тэхніцы. Пасадачная адтуліна.

паскара́льнік, ‑а, м.

1. Спец. Прыстасаванне для павелічэння хуткасці руху, працэсу. Пускавы паскаральнік. Пнеўматычны паскаральнік.

2. Рэчыва, якое паскарае некаторыя працэсы.

3. перан. Тое, што дапамагае руху наперад, паскарае развіццё чаго‑н. Далучэнне працоўных мас да скарбніц культуры, літаратуры і мастацтва з’яўляецца магутным паскаральнікам пры выпрацоўцы высокай камуністычнай свядомасці. «Звязда».

пікі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

Зніжацца на вялікай хуткасці і амаль вертыкальна (аб самалёце). Цяжкія самалёты хвалямі наплывалі на ціхае неба горада. Яны рэзка пікіравалі з вышыні і калацілі выбухамі зямлю. Сабаленка.

пікірава́ць, ‑ру́ю, ‑ру́еш, ‑ру́е; незак., што.

Спец. Перасаджваць маладыя расліны пры дапамозе завостранага кіёчка-пікі. Пікіраваць расаду капусты.

[Фр. piquer — калоць.]

плю́шчыцца ​¹, ‑чыцца; незак.

Закрывацца, заплюшчвацца (пра вочы). Юрка слухаў іх [старэйшых], і вочы ў яго міжвольна плюшчыліся. Курто.

плю́шчыцца ​², ‑чыцца; незак.

Спец.

1. Рабіцца плоскім, пляскатым. Ды зноў бяда: як ён ні б’ецца, Ўсё плюшчыцца ў яго, а не куецца. Мядзведзя ахапіў адчай. Корбан.

2. Зал. да плюшчыць ​².

прыгарэ́ць, ‑рыць; зак.

1. Трохі абгарэць, абвугліцца (пра што‑н. печанае, смажанае); падпаліцца. Бульба прыгарэла. Блін прыгарэў. // Падгарэўшы, пачаць пахнуць дымам, гарам. Малако прыгарэла. // Прыстаць, прыліпнуць да чаго‑н. (пры варцы, кіпячэнні і пад.). Каша прыгарэла да гаршка.

2. Спец. Прыстаць да чаго‑н. (пры апрацоўцы агнём). Шлак прыгарэў да рашоткі.

руба́шка, ‑і, ДМ ‑ншы; Р мн. ‑шак; ж.

1. Тое, што і кашуля. Стары таксама падняўся, міжвольна абцягнуў рубашку, без патрэбы паправіў на стале бялюткі абрус, прагнаў з лавы ката. Васілевіч. Раечка ўсхапілася і ў адной рубашцы ўвалілася ў суседні пакой. Лобан.

2. Спец. Верхні слой чаго‑н. Рубашка катла.

рэду́кцыя, ‑і, ж.

Спец.

1. Пераход ад складанага да больш простага; паслабленне чаго‑н. у якіх‑н. адносінах.

2. Адміранне, спрашчэнне будовы органа ў сувязі са стратай яго функцыі.

3. Узнаўленне элемента з вокіслу.

4. Скарачэнне, памяншэнне якой‑н. велічыні.

5. Паслабленне работы органаў мовы пры вымаўленні вядомага гука мовы.

[Ад лац. reducere — вяртаць; прыводзіць у пэўны стан.]