Verbum

даі́ць, даю́, до́іш, до́іць; до́ены; незак.

1. Выцэджваць малако з вымя.

Д. кароў.

2. перан. Настойліва вымагаць у каго-н. сродкі і інш. (разм.).

|| зак. падаі́ць, -даю́, -до́іш, -до́іць; -до́ены.

|| наз. дае́нне, -я, н. і до́йка, -і, ДМ до́йцы, ж. (да 1 знач.).

|| прым. даі́льны, -ая, -ае.

Даільная ўстаноўка.

далучы́цца, -лучу́ся, -лу́чышся, -лу́чыцца; зак., да каго-чаго.

1. Дабавіцца да чаго-н., стварыць адно цэлае з чым-н.

Да групы экскурсантаў далучылася яшчэ пяць чалавек.

2. Згадзіўшыся з кім-, чым-н., прымкнуць.

Д. да грамадскага жыцця краіны.

Д. да дэманстрантаў.

|| незак. далуча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. далучэ́нне, -я, н.

данасі́ць, -нашу́, -но́сіш, -но́сіць; -насі́; -но́шаны; зак.

1. што. Скончыць насіць што-н., перанесці поўнасцю з аднаго месца на другое.

Д. салому ў пуню.

2. што. Канчаткова знасіць (вопратку, абутак).

Д. боты да дзірак.

3. каго. Нарадзіць дзіця не раней за нармальны тэрмін.

Парадзіха данасіла дзіця.

|| незак. дано́шваць, -аю, -аеш, -ае.

джга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак. (разм.).

1. каго (што). Калоць, раніць джалам (пра насякомых, змей).

Авадні і сляпні джгалі нясцерпна.

2. Хутка ісці або бегчы.

Лявон джгаў без аглядкі.

|| аднакр. джгану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ і джгнуць, -ну, -неш, -не; -нём, -няце́, -нуць; -ні.

|| наз. джга́нне, -я, н.

драпірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; незак., каго-што.

Абіваць, упрыгожваць якой-н. тканінай, размяшчаць што-н. прыгожымі складкамі.

Д. сцены.

|| зак. задрапірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны.

|| звар. драпірава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; зак. задрапірава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся.

|| наз. драпіро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, ж. і драпірава́нне, -я, н.

цясні́цца, -ню́ся, -ні́шся, -ні́цца; -ні́мся, цесніце́ся, -ня́цца; незак. (разм.).

1. Размяшчацца ў вялікай колькасці на невялікай прасторы блізка адзін ад аднаго.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Захапляць, напаўняць сабою (пра думкі, пачуцці).

У галаве цясніліся думкі.

3. Рухацца, станавіцца цясней, вызваляючы месца для каго-, чаго-н.; пацясняцца.

шпале́ра, -ы, мн. -ы, -ле́р і -аў, ж.

1. толькі мн. Матэрыял у выглядзе шырокіх палос узорыстай паперы для абклейкі сцен у жылых памяшканнях.

2. толькі мн. Шарэнгі войск па баках руху каго-н.

3. звычайна мн. Рад дрэў, хмызняку па баках дарогі (спец.).

|| прым. шпале́рны, -ая, -ае (да 1 знач.).

мабіліза́цыя, -і, ж.

1. Перавод узброеных сіл краіны з мірнага становішча ў поўную баявую гатоўнасць.

2. Прызыў ваеннаабавязаных запасу ў армію ў час вайны.

Усеагульная м.

3. перан. Давядзенне каго-, чаго-н. да стану актыўнай гатоўнасці выканаць якое-н. заданне.

М. ўсіх сваіх сіл.

|| прым. мабілізацы́йны, -ая, -ае (да 1 знач.).

раскава́ць, -кую́, -куе́ш, -куе́; -куём. -куяце́, -кую́ць; -ку́й; -кава́ны; зак., каго-што.

1. Вызваліць ад падкоў.

Р. коней.

2. Вызваліць ад кайданоў.

Р. рукі.

3. перан. Зрабіць вольным, даць магчымасць поўнасцю праявіцца.

Р. ініцыятыву мас.

|| незак. раско́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. раско́ўванне, -я, н. і раско́ўка, -і, ДМ -ко́ўцы. ж.

сувязны́, -а́я, -о́е.

1. Які наладжвае і падтрымлівае сувязь з суседнімі воінскімі часцямі.

С. самалёт.

2. сувязны́, -о́га, мн. -ы́я, -ы́х, м.; сувязна́я, -о́й, мн. -ы́я, -ы́х, ж. Той, хто пасланы (ці каго пасылаюць) для падтрымання сувязі (у 5 знач.) паміж воінскімі часцямі, членамі канспіратыўнай арганізацыі.

Чакаць сувязнога на канспіратыўнай кватэры.