Verbum

Ева́нгелле, -я, н. (з вялікай літары).

1. Частка Бібліі, агульная назва першых чатырох кніг Новага Запавету пра зямное жыццё і вучэнне Ісуса Хрыста (з’яўляецца асновай хрысціянскага веравучэння).

Кананічнае Е.

2. мн. -і, -яў. Кожная з чатырох кніг Новага Запавету, напісаных, паводле царкоўнай традыцыі, вучнямі Ісуса Хрыста і іх паслядоўнікамі.

Е. ад Марка.

Старонка Евангелля ад Матфея.

|| прым. ева́нгельскі, -ая, -ае.

Е. тэкст.

жазло́, -а́, мн. жэ́злы і (з ліч. 2, 3, 4) жазлы́, жэ́злаў, н.

1. Асобай формы, звычайна ўпрыгожаная палка, посах, якія служылі сімвалам улады, ганаровага становішча, звання (уст.).

Маршальскае ж.

2. Кароткая палка ў руках рэгуліроўшчыка вулічнага руху (спец.).

3. Металічны стрыжань з дужкай, які выкарыстоўваецца пры рэгуліроўцы руху цягнікоў.

|| прым. жазло́вы, -ая, -ае (да 3 знач.).

Жазловая сістэма рэгулявання руху цягнікоў.

валю́та, -ы, ДМ -лю́це, мн. -ы, валю́т, ж.

1. Грашовая сістэма краіны, а таксама грашовыя адзінкі гэтай сістэмы.

Залатая в.

2. зб. Грошы замежных краін, якімі карыстаюцца ў міжнародных разліках.

Замежная в.

|| прым. валю́тны, -ая, -ае.

Валютныя аперацыі.

○

Валютны курс — суадносіны паміж рознымі валютамі (у 1 знач.), кошт грашовай адзінкі адной краіны, выражаны ў валюце (у 1 знач.) другой краіны.

васьмёрка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.

1. Лічба

8.

2. Група з васьмі чалавек або васьмі аднародных прадметаў.

В. самалётаў.

Лодка-в. (з чатырма парамі вёсел).

3. Назва чаго-н., абазначанага лічбай 8 (разм.).

Самалёт зрабіў васьмёрку.

Ехаць на васьмёрцы (на трамваі, аўтобусе, тралейбусе пад №8).

4. Ігральная карта з васьмю ачкамі.

5. Школьная адзнака.

|| прым. васьмёрачны, -ая, -ае.

ве́чар, -а, мн. вечары́ і (з ліч. 2, 3, 4) ве́чары, вечаро́ў, м.

1. Час сутак ад канца дня да надыходу ночы.

Зімовы в.

Прыйшлі дамоў пад в.

2. Грамадскі вячэрні сход, прысвечаны якой-н. даце.

Урачысты в.

В. сустрэчы з ветэранамі.

|| памянш. вечаро́к, -рка́, мн. -ркі́, -рко́ў, м. (да 1 знач.).

|| прым. вячэ́рні, -яя, -яе (да 1 знач.).

Вячэрняя школа.

вы́дзеліцца, -люся, -лішся, -ліцца; зак.

1. Выйшаўшы з саставу чаго-н., адасобіцца, стаць самастойным.

Старэйшы сын выдзеліўся з сям’і.

2. Вылучыцца якім-н. чынам сярод іншых.

В. смеласцю.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Выйсці з арганізма.

Выдзелілася макрота.

|| незак. выдзяля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

|| наз. выдзяле́нне, -я, н. (да 1 і 3 знач.)

|| прым. выдзяля́льны, -ая, -ае (паводле 3 знач.).

В. працэс.

вы́слаць¹, вы́шлю, вы́шлеш, вы́шле; вы́шлі; вы́сланы; зак., каго-што.

1. Паслаць адкуль-н.

В. ліст.

В. каго-н. насустрач госцю.

2. У пакаранне выдаліць за межы чаго-н.

В. са сталіцы.

|| незак. высыла́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. высыла́нне, -я, н. і вы́сылка, -і, ДМ -лцы, ж. (да 2 знач.).

|| прым. вы́сылачны, -ая, -ае і высыльны́, -а́я, -о́е (да 2 знач.; разм.).

вясе́лле, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Абрад шлюбу і ўрачыстасць, святкаванне, звязанае з гэтым.

Спраўляць в.

2. Шлюбны поезд.

Дзеці крычалі: «Вяселле едзе!»

3. Бесклапотна-радасны настрой, які выражаецца ў схільнасці да забаў, вясёлых гульняў (разм.).

Праводзіць час у вяселлі.

|| памянш. вясе́лейка, -а, мн. -і, -аў, н. (да 1 знач.).

|| прым. вясе́льны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

ла́зня, -і, мн. -і, -яў, ж.

1. Спецыяльнае памяшканне, дзе мыюцца і парацца.

Пабудаваць новую лазню.

2. Мыццё ў такім памяшканні (разм.).

Пасля малацьбы добра схадзіць і ў лазню.

3. перан. Наганяй, суровая вымова (разм.).

◊

Даць (задаць) лазні (разм.) — даць наганяй, строгую вымову.

|| памянш. ла́зенька, -і, ДМ -ньцы, мн. -і, -нек, ж.

|| прым. ла́зневы, -ая, -ае і ла́зенны, -ая, -ае.

лак, -у, мн. -і, -аў, м.

1. Раствор смол у спірце, шкіпінары, алеі і інш., якім пакрываюць паверхню прадметаў, каб надаць ім бляск.

Пакрываць лакам.

2. Бліскучы высахлы слой гэтага раствору на паверхні якога-н. прадмета.

Лакавыя туфлі (са скуры, пакрытай лакам).

3. Касметычны сродак (фарба для пакрыцця пазногцяў або раствор для фіксацыі прычоскі).

Чырвоны л.

|| прым. ла́кавы, -ая, -ае.

Лакавыя фарбы.