Verbum

кі́слы, -ая, -ае.

1. Які мае своеасаблівы смак, падобны на смак лімона, журавін.

К. яблык.

К. сок.

2. Які закіс у выніку браджэння, прыгатаваны квашаннем.

Кіслае малако.

Кіслая капуста.

3. перан. Які выражае незадаволенасць; паніклы (разм.).

К. настрой.

К. выраз твару.

4. Які змяшчае кіслату (у 2 знач.; спец.).

Кіслая глеба.

|| наз. кіслата́, -ы́, ДМ -лаце́, ж.

кла́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.

1. гл. класці.

2. Частка якой-н. пабудовы — тое, што зложана з цэглы, каменю (спец.).

Старажытная к.

3. Дошка, жэрдкі або некалькі пален, прыстасаваныя для пераходу цераз рэчку, канаву, гразкае месца і пад.

5. Невялікі драўляны памост на беразе рэчкі для паласкання бялізны, чэрпання вады.

6. Адкладванне яец насякомымі, птушкамі.

крэйсі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; незак.

1. Плаваць, рабіць рэйсы па пэўным маршруце.

2. Ажыццяўляць ваенны нагляд у якіх-н. водах, плаваць з мэтай разведкі, аховы берагоў, правядзення асобных баявых дзеянняў і пад.

|| наз. крэ́йсерства, -а, н. (да 2 знач.); прым. крэ́йсерскі, -ая, -ае.

Крэйсерская эскадра.

○

Крэйсерская скорасць (спец.) — нармальная скорасць карабля або самалёта ў адрозненне ад максімальнай.

імунітэ́т, -у, М -тэ́це, м. (спец.).

1. Неўспрымальнасць арганізма да заражэння хваробамі.

Набыты і.

Выпрацаваць і. супраць чаго-н. (таксама перан.: здольнасць процістаяць чаму-н.).

2. Выключнае права, якое даецца пэўным асобам, не падпарадкоўвацца некаторым агульным законам.

Дыпламатычны і. (недатыкальнасць асобы, памяшканняў дыпламатаў).

|| прым. іму́нны, -ая, -ае (да 1 знач.) і імунітэ́тны, -ая, -ае.

Імунная рэакцыя арганізма.

інтэрні́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак. (спец.).

1. каго-што. У міжнародным праве: пазбавіць (пазбаўляць) свабоды перамяшчэння і выхаду з тэрыторыі краіны (іншаземцаў, грамадзян або суднаў ваюючай краіны да заканчэння вайны), а таксама прымусова затрымаць (затрымліваць) войскі, якія ўступілі на тэрыторыю нейтральнай дзяржавы.

2. каго (што). Падвергнуць (падвяргаць) часоваму арышту, ізаляцыі.

|| наз. інтэрні́раванне, -я, н.

кало́дзеж, -а, мн. -ы, -аў і кало́дзезь, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Збудаванне ў выглядзе вузкай глыбокай ямы, умацаванай ад абвалаў зрубам, трубамі для здабывання вады з ваданосных слаёў зямлі.

Пачысціць к.

2. Яма для розных тэхнічных патрэб (спец.).

Шахтавы к.

Каналізацыйны к.

○

Артэзіянскі калодзеж — буравы калодзеж з труб, які падае глыбінную напорную ваду.

|| прым. кало́дзежны, -ая, -ае.

вы́касіць, -кашу, -касіш, -касіць; -кашаны; зак.

1. што. Скасіць дзе-н. траву і пад.

В. сенажаць.

2. перан., каго-што. Знішчыць у вялікай колькасці (агнём, пошасцю і пад.; разм.).

Некалі тут халера выкасіла многа людзей.

Пажарам выкасіла (безас.) паўвёскі.

В. кулямётам рады ворага.

|| незак. выко́шваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. выко́шванне, -я, н.

|| прым. выкасны́, -а́я, -о́е (спец.).

валасо́к, -ска́, мн. -скі́, -ско́ў, м.

1. гл. волас.

2. Тонкая металічная ніць, спружына, дроцік у якім-н. механізме.

3. Тое, што і варсінка (у 2 знач.; спец.).

◊

На валаску (вісець) (разм.) — знаходзіцца ў вельмі ненадзейным, небяспечным становішчы.

Жыццё хворага на валаску.

На валасок (валаску) ад чаго — вельмі блізка (ад якога-н. няшчасця).

Быць на валасок ад смерці.

бала́ст, -у, М -сце, м.

1. Спецыяльны груз, які забяспечвае ўстойлівасць і асадку карабля, а таксама груз для рэгулявання вышыні палёту аэрастата.

2. перан. Што-н. лішняе, непатрэбнае, што не прыносіць ніякай карысці.

3. Шчэбень або пясок, якім засыпаюць чыгуначнае палатно і на які ўкладваюць шпалы (спец.).

Сухі б.

Платформы з баластам.

|| прым. бала́сны, -ая, -ае.

адва́л, -а і -у, мн. -ы, -аў, м.

1. -у, гл. адваліць (да 1 знач.).

2. -а. Прыстасаванне ў плузе для адразання і пераварочвання пласта зямлі.

3. -а. Перавернуты пласт зямлі.

4. -а. Насып з пустых парод, шлаку і пад. на горных распрацоўках (спец.).

|| прым. адва́льны, -ая, -ае (да 2—4 знач.).

◊

Да адвалу (разм.) — наесціся да сыці.