паразі́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да паразіта; які з’яўляецца паразітам (у 1 знач.); паразітычны. Паразітныя расліны.

2. Спец. Які ўзнікае як непажаданая з’ява. Паразітныя токі. // Які выконвае дапаможную функцыю. Паразітнае кола.

•••

Паразітныя грыбы гл. грыб.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

полімарфі́зм, ‑у, м.

Спец.

1. У біялогіі — наяўнасць сярод асобін аднаго і таго ж віду (жывёлы або раслін) форм, якія рэзка адрозніваюцца паміж сабой.

2. У хіміі — здольнасць аднаго і таго ж рэчыва крышталізавацца ў розных формах.

[Ад грэч. poly — многа і morphē — форма.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

актывацы́йны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да актывацыі.

•••

Актывацыйны аналіз — метад вызначэння якаснага і колькаснага саставу рэчыва, заснаваны на вымярэнні энергіі выпрамянення радыеактыўных ядраў ізатопаў, якія ўтварыліся пад уздзеяннем патоку нейтронаў, зараджаных часціц (пратонаў і інш.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аптыміза́цыя, ‑і, ж.

Спец. Працэс надання чаму‑н. аптымальных, найбольш выгадных характарыстык, суадносін. Распрацоўка тэорыі аптымізацыі паліўна-энергетычнага балансу краіны. // Прывядзенне сістэмы ў найлепшы (аптымальны) стан. Электронна-вылічальнай машыне зададзена праграма аптымізацыі размеркавання нагрузкі паміж рабочымі апаратамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

даро́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Уст. Атрыманы ў падарунак, падараваны. Дароўны сервіз.

2. Які пацвярджае падарунак, дар. Дароўны надпіс. Дароўны запіс. // у знач. наз. даро́ўная, ‑ай, ж. Спец. Дакумент, які замацоўвае падараваную маёмасць за тым, хто атрымаў яе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

авуа́ры, ‑аў; адз. няма.

Спец.

1. Грашовыя сродкі, чэкі, вэксалі, акрэдытывы, якімі ўтвараюцца плацяжы і пагашаюцца абавязацельствы.

2. Сродкі банка ў замежнай валюце на яго рахунках у замежных банках.

3. Уклады прыватных асоб і арганізацыя ў банках.

[Фр. avoir — набытак, маёмасць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вуглавы́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае форму вугла, сагнуты пад вуглом. Вуглавое злучэнне. Вуглавое жалеза.

2. Які стаіць на вуглу, на перакрыжаванні вуліц. Вуглавы дом.

3. Спец. Які мае адносіны да вымярэння вуглоў. Вуглавы градус. Вуглавое адхіленне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

размеркава́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. размеркаваць, размеркавацца.

2. Спец. Працэс размяшчэння, раздзялення гатовага прадукта ў грамадстве, які вызначаецца вытворчымі адносінамі. Пры сацыялізме прынцыпам размеркавання з’яўляецца «ад кожнага па здольнасці, кожнаму — па яго працы». «Весці».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стэрыліза́тар, ‑а, м.

1. Апарат для стэрылізацыі (у 1 знач.). Стэрылізатар для шпрыцоў. □ — Васіль, медыкаменты! — спакойна распараджаецца доктар і дастае з чамаданчыка стэрылізатар, шклянкі, вату. Гарбук.

2. Спец. Рабочы харчовай прамысловасць спецыяліст па стэрылізацыі (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тандэ́м, ‑а, м.

1. Спец. Парадак размяшчэння аднародных машын або іх частак у агрэгаце на адной восі, лініі.

2. Паравая машына з падобным размяшчэннем рабочых цыліндраў.

3. Двухмесны двухколы веласіпед, у якім сёдлы размешчаны адно за другім.

[Англ. tandem.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)