кругладо́нны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Пасуда з круглым дном. На Палессі ў 7–6 вв. да н. э. жылі людзі, якія выраблялі характэрную кругладонную пасуду, займаліся прадзеннем, рыбалоўствам, паляваннем і мелі цесныя сувязі са скіфамі. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лі́дэр, ‑а, м.

1. Кіраўнік палітычнай партыі, грамадска-палітычнай арганізацыі і пад. Лідэры парламенцкіх фракцый.

2. Той, хто ідзе першым у якім‑н. спаборніцтва.

3. Спец. Назва лёгкага крэйсера ці эскадранага мінаносца ў кільватэрнай калоне.

[Ад англ. leader — вядучы, кіраўнік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зава́лка, ‑і, ДМ ‑лцы, ж.

1. Разм. і спец. Дзеянне паводле дзеясл. завальваць — заваліць (у 1 знач.). Праз пяць хвілін сталявар праводзіў завалку печы шыхтай. Данілевіч.

2. Сумесь матэрыялаў, якой напаўняюць плавільную печ; шыхта.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

а́зімут, ‑а, М ‑муце, м.

Спец.

1. Вугал паміж плоскасцю мерыдыяна і плоскасцю, якая праходзіць праз пункт назірання і нябеснае цела або іншы прадмет.

2. Вугал, які ўтвараецца ўзятым напрамкам руху і напрамкам на поўнач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

варыёметр, ‑а, м.

Спец.

1. Назва некаторых прыстасаванняў для вымярэння або змянення сіл, якія ўзнікаюць у тых ці іншых працэсах. Гравітацыйны варыёметр.

2. У радыётэхніцы — прылада для плаўнай змены індуктыўнасці. Варыёметр настройкі на новую хвалю.

[Ад лац. varius — розны і грэч. metron — мера.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

растр, ‑а, м.

Спец. Сістэма ліній, нанесеных у пэўным парадку на якую‑н. паверхню аптычным, графічным, механічным або іншым спосабам, а таксама прыстасаванне, якое складаецца з сістэмы адпаведна размешчаных ніцей, палос, прызмаў, лінзаў і пад.

[Ням. Raster.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

растраві́ць, ‑траўлю, ‑травіш, ‑травіць; зак., каго-што.

1. Разм. Моцна раздражніць. [Міканор:] — Растравілі [курэй] мясам, а цяпер яны адна адну заклёўваюць. Кулакоўскі.

2. Спец. Паглыбіць або падняць рэльеф чаго‑н. з дапамогай кіслаты або іншых едкіх рэчываў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стака́н, ‑а, м.

Спец.

1. Гільза артылерыйская снарада.

2. Назва дэталей рознага прызначэння, якія маюць цыліндрычную форму. Токар Кучарэнка стаў добра працаваць па фрэзерным, на свідравальным станках, навучыўся спраўляцца з расточкай стаканаў плунжэра дамкрата. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сто́пар, ‑а, м.

Спец.

1. Прыстасаванне для фіксацыі рухомых частак механізма ў пэўным становішчы. Аўтаматычны стопар. Стопар мікрометра.

2. Прыстасаванне для ўтрымання якарнага ланцуга, троса на судне.

3. Механізм для закрывання клапана ў сталеразліўных каўшах.

[Англ. stopper — корак, затычка.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тарцава́ць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; незак., што.

Спец.

1. Апрацоўваць тарэц (у 1 знач.). Тарцаваць вал.

2. Засцілаць тарцамі (у 2 знач.). Тарцаваць маставую.

3. У малярнай справе — апрацоўваць толькі што афарбаваную паверхню ўдарамі шчоткі-тарцоўкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)