і́рыс, ‑а, м.

Спец. Радужная абалонка вока.

[Ад грэч. iris — радуга.]

іры́с, ‑у, м.

1. Сорт цвёрдых цукерак у выглядзе плітачак карычневага колеру, якія робяцца з малака, цукру і патакі.

2. Сорт каляровых нітак для вышывання і вязання.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адка́т, ‑у, М ‑каце, м.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. адкочваць — адкаціць і адкочвацца — адкаціцца.

2. Спец. Зваротны рух ствала ці ўсёй гарматы пасля стрэлу. Тысячы жэрлаў гармат з адкатам узрыгваюць першы агонь. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

візі́р ​1, ‑а, м.

Спец.

1. Тое, што і відашукальнік.

2. Частка прыцэльнага прыстасавання з вузкай шчылінай.

3. Прылада для візіравання.

[Ням. Visier.]

візі́р ​2, ‑а, м.

Вышэйшы саноўнік, дзяржаўны саветнік у некаторых краінах Блізкага Усходу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

водазабо́р, ‑а і ‑у, м.

1. ‑у. Спец. Падаванне вады з ракі ці вадасховішча ў арашальныя, суднаходныя каналы і водаправодныя сістэмы.

2. ‑а. Гідратэхнічнае збудаванне, якое служыць для забору вады з ракі ці вадасховішча.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ву́праж, ‑ы, ж.

1. Рыштунак для запрэжкі коней і іншай рабочай жывёлы. Лось асцярожны і баязлівы, але ў няволі хутка прыручаецца і можа хадзіць у вупражы. Прырода Беларусі.

2. Спец. Счэпнае прыстасаванне ў вагонах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́марыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., каго-што.

1. Знішчыць атрутай, голадам і пад. Вымарыць прусакоў.

2. Спец. Вытрымаць у вадзе або ў спецыяльным растворы да надання цёмнага колеру і трываласці (пра драўніну). Вымарыць дуб.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радыёпе́ленг, ‑а, м.

Спец.

1. Вугал, які ўтвараецца геаграфічным мерыдыянам і напрамкам ад радыёпрыёмніка на крыніцу радыёхваль. Вымярэнне радыёпеленга.

2. Сігнал перадавальнай радыёстанцыі, па якому вызначаецца вугал паміж мерыдыянам і кірункам на гэтую станцыю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тракт, ‑у, М ‑кце, м.

Шырокая праезджая дарога. Узбоч ад шырокага тракту, які вядзе ў гандлёвае сяло Піляцічы, ляжыць закіданая снегам вёска Кавенькі. Навуменка.

•••

Страўнікава-кішачны тракт (спец.) — сукупнасць стрававальных органаў жывёл і чалавека.

[Ням. Trakt з лац.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тра́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; незак., каго-што.

Спец.

1. Лавіць тралам рыбу. Траліць траску.

2. Даследаваць дно пры дапамозе трала (у 2 знач.). Траліць дно мора.

3. Вылоўліваць і знішчаць падводныя міны. Траліць праліў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тыпо́граф ​1, ‑а, м.

1. Тое, што і друкар ​2. Спец. Від наборнай машыны, якая адлівае адразу цэлы радок.

тыпо́граф ​2, ‑а, м.

Невялікі жук-караед цёмна-бурага колеру, які наносіць шкоду хвойным дрэвам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)