Verbum

перакры́ць, -ы́ю, -ы́еш, -ы́е; -ы́ты; зак.

1. што. Накрыць нанава.

П. дах.

2. перан., каго-што. Перавысіць якія-н. паказчыкі, вынікі і пад., апярэдзіць.

П. норму.

3. перан., што. Закрыць для руху, цячэння, прыкрыць.

П. шлях. П. ваду.

|| незак. перакрыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. перакрыццё, -я́, н.

пераня́ць, перайму́, пяро́ймеш, пяро́йме; пяро́ймем, пяро́ймеце, пяро́ймуць; пераня́ў, -няла́, -ло́; пераймі́; пераня́ты; зак.

1. што. Запазычыць, унаследаваць, зрабіць прывычным для сябе.

П. вопыт.

П. дурныя звычкі.

2. каго-што. Перахапіць, перагарадзіць шлях каму-, чаму-н.

П. статак.

|| незак. перайма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. перайма́нне, -я, н.

сват, -а, М сва́це, мн. сваты́, -о́ў, м.

1. Той, хто сватае каго-н. каму-н.

Сустракаць сватоў.

2. Бацька мужа ў адносінах да жончыных ці бацька жонкі ў адносінах да мужавых бацькоў.

◊

Ні сват ні брат — ніякая не радня.

|| ж. сва́цця, -і, мн. -і, -яў.

своеасаблі́вы, -ая, -ае.

1. Не падобны да іншых, які мае свае адметныя ўласцівасці, арыгінальны.

С. характар.

Своеасаблівая асоба.

2. Які сваімі рысамі, асаблівасцямі падобны да каго-, чаго-н., які нагадвае што-н.

Над сцежкай с. тунэль з верхавін бяроз.

|| наз. своеасаблі́васць, -і, ж. (да 1 знач.).

спасла́цца, спашлю́ся, спашле́шся, спашле́цца; спашлёмся, спашляце́ся, спашлю́цца; спашлі́ся; зак.

Указаць на каго-, што-н. у пацвярджэнне ці апраўданне чаго-н.; прывесці ў якасці доказу.

С. на аўтарытэтныя крыніцы.

|| незак. спасыла́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. спасы́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж. і спасыла́нне, -я, н.

спіс, -а, мн. спі́сы, -аў, м.

1. Пісьмовы пералік каго-, чаго-н.

С. студэнтаў.

2. Рукапісная копія; перапісаны тэкст чаго-н.

Старажытныя спісы летапісу.

3. Дакумент, у якім пералічаны якія-н. звесткі.

○

Паслужны спіс — дакумент са звесткамі аб праходжанні службы.

|| прым. спі́сачны, -ая, -ае (да 1 знач.).

надзе́я, -і, мн. -і, -дзе́й, ж.

1. Чаканне чаго-н. добрага, упэўненасць у ажыццяўленні чаго-н.

Светлая н.

Страціць надзею.

2. Той, або тое, на каго, на што можна спадзявацца, апірацца.

Сын — уся мая н.

◊

Падаваць надзеі — выяўляць якія-н. задаткі, праяўляць здольнасці да чаго-н.

надлама́ць, -ламлю́, -ло́міш, -ло́міць; -лама́ў, -ма́ла; -ламі́; -лама́ны і -ло́млены; зак.

1. што. Зрабіць трэшчыну, не зламаўшы зусім.

Н. сук дрэва.

2. перан., каго-што. Аслабіць, падарваць.

Н. здароўе.

|| незак. надло́мліваць, -аю, -аеш, -ае і надло́мваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. надло́мліванне, -я, н. і надло́мванне, -я, н.

накаці́цца, -качу́ся, -ко́цішся, -ко́ціцца; зак.

1. Коцячыся, наткнуцца, ускаціцца на каго-, што-н.

Бочка накацілася на нагу.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Коцячыся, набегчы, пакрыць сабою.

Хваля накацілася на бераг.

3. перан. Нечакана ўзнікнуўшы, ахапіць.

Бяда раптоўна накацілася на вёску.

|| незак. нако́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

нейтралізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак.

1. каго-што. Зрабіць (рабіць) нейтральным (у 1 і 2 знач.).

2. перан., што. Аслабіць (аслабляць) чый-н. уплыў, уздзеянне.

Н. уплыў.

3. што. Правесці (праводзіць) нейтралізацыю (у 3 знач.; спец.).

Н. раствор.

|| наз. нейтраліза́цыя, -і, ж.