сука́ць, сучу́, су́чаш, су́ча; су́каны; незак., што.

1. Звіваць некалькі нітак у адну.

С. дратву.

2. чым. Перабіраць, матляць нагамі (пра малых дзяцей).

Хлопчык суча ножкамі.

|| зак. ссука́ць, ссучу́, ссу́чаш, ссу́ча; ссу́каны (да 1 знач.).

|| наз. сука́нне, -я, н.

|| прым. сука́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Сукальная машына.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сяло́, -а́, мн. сёлы і (з ліч. 2, 3, 4) сялы́, сёл, н.

1. Вялікая вёска, гаспадарчы і адміністрацыйны цэнтр сельскага раёна для навакольных паселішчаў, а таксама любы населены пункт негарадскога тыпу.

Працаўнікі сёл.

2. зб. Сельская мясцовасць, яе жыхары.

Культурная работа на сяле.

|| прым. се́льскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тало́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

Частка якога-н. дакумента, якая аддзяляецца ад цэлага або, наадварот, застаецца пасля аддзялення, а таксама кантрольны лісток на атрыманне чаго-н., карыстанне чым-н.

Т. на праезд.

Адрыўны т.

Т. на дровы.

|| памянш. тало́нчык, -а, мн. -і, -аў, м.

|| прым. тало́нны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тарцава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны; незак., што (спец.).

1. Адпілоўваць канцы бярвення, брусоў і пад., апрацоўваць тарцы.

2. Засцілаць тарцамі (у 2 знач.).

|| зак. затарцава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны (да 2 знач.).

|| наз. тарцо́ўка, -і, ДМо́ўцы, ж. і тарцава́нне, -я, н.

|| прым. тарцо́вачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тра́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; незак., што.

1. Лавіць рыбу тралам (у 1 знач.).

2. Даследаваць дно пры дапамозе трала (у 2 знач.).

Т. марское дно.

3. Вылоўліваць і абясшкоджваць падводныя міны.

|| зак. пратра́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены (да 3 знач.).

|| наз. тра́ленне, -я, н.

|| прым. тра́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

трашчо́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Прылада, пры дапамозе якой утвараюцца траскучыя гукі.

2. Народны ўдарны музычны інструмент, які складаецца з набору драўляных дошчачак, нанізаных адным канцом на вяроўку.

3. перан. Той (тая), хто многа, не сціхаючы гаворыць; балбатун (балбатуха) (разм.).

|| прым. трашчо́тачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тыра́ж¹, -у́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Розыгрыш выйгрышаў у пазыцы, латарэі.

Т. грашова-рэчавай латарэі.

2. Пагашэнне аблігацый пазыкі або іншых папер установай, якая іх выпусціла.

Аблігацыі выйшлі ў т.

Выйсці ў тыраж (разм.) — выйсці з ужытку, устарэць, стаць непрыгодным для выкарыстання.

|| прым. тыра́жны, -ая, -ае.

Тыражная табліца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фармава́ць, -му́ю, -му́еш, -му́е; -му́й; -мава́ны; незак., што (спец.).

Апрацоўваючы, штампуючы, прыдаваць чаму-н. якую-н. форму.

Ф. цэглу.

|| зак. адфармава́ць, -му́ю, -му́еш, -му́е; -му́й; -мава́ны і сфармава́ць, -му́ю, -му́еш, -му́е, -му́й; -мава́ны.

|| наз. фармава́нне, -я, н. і фармо́ўка, -і, ДМо́ўцы, ж.

|| прым. фармо́вачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фо́ртка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Шкляныя дзверцы ў акне для праветрывання.

2. Невялікія дзверы ў варотах, агароджы; веснічкі.

3. Вольны прамежак часу ў раскладзе заняткаў педагога (разм.).

Расклад без фортак.

|| памянш. фо́ртачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. фо́ртачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фугава́ць, -гу́ю, -гу́еш, -гу́е; -гу́й; -гава́ны; незак., што.

1. Стругаць фуганкам.

2. Шчыльна падганяць і склейваць рабром паверхні дошак.

|| зак. сфугава́ць, -гу́ю, -гу́еш, -гу́е; -гу́й; -гава́ны (да 2 знач.).

|| наз. фуго́ўка, -і, ДМ -о́ўцы, ж. і фугава́нне, -я, н.

|| прым. фугава́льны, -ая, -ае і фуго́вачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)