Verbum

за́тычка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

Тое, чым затыкаюць што-н.

Драўляная з.

◊

Ад усіх дзірак (бочак) затычка — пра чалавека, якога пастаянна скарыстоўваюць для замены каго-н., выканання розных даручэнняў і пад; які любіць умешвацца не ў свае справы ці прымаць удзел ва ўсім.

карыкату́ра, -ы, мн. -ы, -ту́р, ж.

1. Малюнак, на якім намаляваны хто-н. або што-н. у скажоным, падкрэслена смешным выглядзе.

К. на гультаёў.

2. перан. Смешнае, недасканалае падабенства да каго-, чаго-н.

Гэты касцюм — к. на ўменне шыць.

|| прым. карыкату́рны, -ая, -ае (да 1 знач.).

клясці́ся, кляну́ся, кляне́шся, кляне́цца; клянёмся, кленяце́ся, кляну́цца; кля́ўся, кляла́ся, -ло́ся; кляні́ся; незак.

1. чым і без дап. Даваць клятву; урачыста абяцаць што-н.; прысягаць.

Клянёмся Радзіму аберагаць.

К. ў вернасці сябрам.

2. Праклінаць каго-н.

|| зак. паклясці́ся, -кляну́ся, -кляне́шся, -кляне́цца; -клянёмся, -кленяце́ся, -кляну́цца; пакля́ўся, -кляла́ся, -ло́ся; -кляні́ся.

ко́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Тое, што і косць (у 1 знач.).

Сабака грыз костку.

2. Тое, што і косць (у 5 знач.).

Панскай косткі чалавек.

◊

Як костка ў горле (разм.) — пра таго (тое), што вельмі перашкаджае каму-н., даймае каго-н.

зваро́т, -у, М -ро́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Вяртанне адкуль-н. назад, на ранейшае месца.

З. на радзіму.

Па звароце ў Мінск.

2. Заклік, выступленне, звернутае да каго-н.

З. дэпутатаў да народа.

3. У граматыцы: група слоў, якія ўтвараюць пэўнае адзінства, слоўны выраз.

Дзеепрыслоўны з.

здо́лець, -ею, -ееш, -ее; зак.

1. з інф. Быць у стане зрабіць, выканаць што-н.

Я здолею рашыць гэту задачу.

2. з інф. Атрымаць магчымасць зрабіць што-н. пры пэўных абставінах.

Учора я не здолеў паехаць.

3. каго-што. Адолець, асіліць.

Агульнымі намаганнямі ўсё можна з.

змалява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны; зак.

1. каго-што. Зрабіць копію з якога-н. малюнка, чарцяжа і пад., намаляваць з натуры.

З. бярозу.

2. што. Пакрыць што-н. скрозь малюнкамі.

З. увесь альбом.

3. што. Зрасходаваць на маляванне.

З. усю фарбу.

|| незак. змалёўваць, -аю, -аеш, -ае.

каардына́та, -ы, ДМ -на́це, мн. -ы, -на́т, ж.

1. Адна з велічынь, якая вызначае месцазнаходжанне пункта на плоскасці або ў прасторы (спец.).

Геаграфічныя каардынаты.

2. перан., мн. Звесткі пра месцазнаходжанне або месцапражыванне каго-н. (разм.).

Напішы мне свае к.

|| прым. каардына́тны, -ая, -ае (да 1 знач.).

вы́параць, -ру, -раш, -ра; -раны; зак.

1. што. Разрэзаўшы па швах, выняць.

В. рукаў.

2. што. Выкалаць чым-н. вострым.

В. вочы.

3. каго. Поручы, прымусіць вылезці адкуль-н.

В. лісу з нары.

4. што. Знайсці, адшукаць (разм.).

В. рэдкую кніжку.

|| незак. выпо́рваць, -аю, -аеш, -ае.

вы́седзець, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.

1. без дап. Прасядзець, прабыць дзе-н. пэўны час.

В. пры хворым цэлыя суткі.

2. каго. Вывесці птушанят, седзячы на яйках.

В. куранят.

3. перан., што. Дасягнуць чаго-н. доўгім сядзеннем (разм., жарт.).

В. дысертацыю.

|| незак. высе́джваць, -аю, -аеш, -ае.