дополу́чка ж., прост.
1. см. дополуче́ние;
2. сущ. (дополученное) даатры́ма́нае, -нага ср.; (о деньгах — обычно) даатры́ма́ная су́ма, даатры́ма́ныя гро́шы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
расхо́д, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. Трата, расходаванне чаго-н.
Р. электраэнергіі.
2. звычайна мн. Сума зрасходаваных грошай; выдаткі.
У наступным месяцы будуць вялікія расходы.
3. Графа ў бухгалтарскіх кнігах для запісу выдаткаў; проціл. прыход.
◊
Вывесці (пусціць, спісаць) у расход (разм.) — знішчыць, расстраляць.
Кішэнныя расходы — дробныя асабістыя расходы.
|| прым. расхо́дны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тры́гельт ‘гасцінчык, чаявыя’ (В. Дунін-Марцінкевіч). Запазычана праз польск. tryngielt з ням. trinkgeld ‘невялікая сума грошай на пачастунак за зробленую паслугу’ (Вінцэнц), літаральна ‘грошы на выпіўку’ (ад trynken ‘піць; выпіваць’), мажліва, пры пасрэдніцтве ід. trinkgeld ‘чаявыя’. Гл. трынкнуць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пакупны́, ‑ая, ‑ое.
1. Які звязаны з магчымасцямі купляць, служыць сродкам куплі. Пакупная здольнасць насельніцтва.
2. Такі, як пры куплі (пра цану). Сума, унесеная асобай, якая купіла з таргоў будынак, залічваецца ў кошт пакупной цаны. Грамадзянскі працэсуальны кодэкс БССР.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суку́пнасць, ‑і, ж.
Спалучэнне, агульная колькасць, сума чаго‑н. Мова замацоўвае кожную думку паасобку і ўсю сукупнасць думак чалавека. Юрэвіч. Колькасць запазычанай лексікі і яе характар залежаць перш за ўсё ад сукупнасці фактараў гістарычнага, культурнага і сацыяльна-эканамічнага парадку. Жураўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
старэ́чы
1. ста́рческий; (как у стариков — ещё) старико́вский; (свойственный старухам) стару́шечий;
2. (в возрасте) прекло́нный;
3. ни́щенский;
~чая то́рба — ни́щенская сума́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Пу́лька ’партыя гульні ў карты’ (ТСБМ). Запазычана з рус. пу́лька ’тс’, што з франц. poule ’агульная сума ставак, складаючых банк у азартнай гульні’, параўн. польск. pula ’тс’; першапачаткова франц. poule ’курыца’, дакладней ’курыца на яйках’, дзе кожнае яйка атаясамліваецца са стаўкай; параўн. Фасмер, 3, 405; Банькоўскі 2, 965.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
то́рба ж.
1. су́мка, сума́;
2. (символ нищеты) сума́;
◊ пусці́ць з ~бай — пусти́ть по́ миру;
даве́сці да ~бы — пусти́ть по́ миру;
дайсці́ да ~бы — пойти́ по́ миру;
хадзі́ць з ~бай — ходи́ть по́ миру;
но́сіцца як ду́рань з пі́санай ~бай — погов. но́сится как ду́рень с пи́саной то́рбой
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
велічыня́, -і́; мн. велічы́ні і (з ліч. 2, 3, 4) велічыні́; -чы́нь, ж.
1. Памер, аб’ём, працягласць чаго-н.
Стол сярэдняй велічыні.
Змераць велічыню пакоя.
2. Колькасць чаго-н.; сума; лік.
В. зарплаты.
В. асігнаванняў.
3. Усё тое, што можна вымераць, злічыць (спец.).
Пастаянная в.
Бясконца малая в.
Роўныя велічыні.
4. перан., толькі адз. Пра чалавека, выдатнага ў якой-н. галіне дзейнасці.
Ён сусветная в. ў навуцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
выда́ткі, ‑аў; адз. выдатак, ‑тку, м.
Затраты на што‑н., расходы; расходная сума. Выдаткі вытворчасці. Непрадбачаныя грашовыя выдаткі. Прыбыткі і выдаткі бюджэту. □ З цягам часу раслі дзеці, а з імі раслі і выдаткі. Хведаровіч.
•••
Накладныя выдаткі — дадатковыя выдаткі на гаспадарча-арганізацыйныя патрэбы вытворчасці і на размеркаванне тавараў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)