адбіццё, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. адбіць (у 2 знач.).

2. Тое, што і адбітак (у 3 знач.). Энтузіязм і героіка рэвалюцыі і грамадзянскай вайны знаходзілі.. адбіццё і праяўленне ў тэматыцы і стылі твораў многіх пісьменнікаў. Адамовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэвалюцыянізава́цца, ‑зуецца; зак. і незак.

1. Стаць (станавіцца) рэвалюцыйна настроеным. Масы рэвалюцыянізаваліся. □ У далейшым, у часы вайны і рэвалюцыі, паводзіны Леапольда Гушкі робяцца ўсё больш асэнсаванымі, свядомасць яго ўсё больш рэвалюцыянізуецца. Кудраўцаў.

2. толькі незак. Зал. да рэвалюцыянізаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэрмідо́р, ‑а, м.

1. Адзінаццаты месяц французскага рэспубліканскага календара, які дзейнічаў у 1793–1805 гг.

2. Контррэвалюцыйны пераварот у Францыі 9 тэрмідора, у выніку якога была ліквідавана рэвалюцыйна-дэмакратычная дыктатура якабінцаў і пакладзены канец рэвалюцыі 1789–1794 гг.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лейтматы́ў, ‑тыву, м.

1. Асноўны матыў (тэма), які паўтараецца на працягу ўсяго музычнага твора.

2. перан. Асноўная думка, якая неаднаразова паўтараецца і падкрэсліваецца. Лейтматывам у паэзіі 20‑х гадоў была тэма Вялікай Кастрычніцкай сацыялістычнай рэвалюцыі. Гіст. бел. сав. літ.

[Ням. Leitmotiv.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паве́раны, ‑ага, м.

Асоба, якая мае права дзейнічаць ад імя якой‑н. асобы або ўстановы ў афіцыйным парадку. Прыватны павераны.

•••

Павераны ў справах — дыпламатычны прадстаўнік, ніжэйшы на ранг за пасла, пасланніка.

Прысяжны павераны — афіцыйная назва адваката ў Расіі да рэвалюцыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гадаві́на, ‑ы, ж.

Дата, дзень, у які спаўняецца яшчэ адзін год з часу якой‑н. падзеі. 60‑я гадавіна Вялікай Кастрычніцкай сацыялістычнай рэвалюцыі. □ На пятнаццатую гадавіну вызвалення Беларусі ад белапалякаў сюды, у калгас, прыехала на свята шмат дарагіх гасцей. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

таварышава́ць, ‑шую, ‑шуеш, ‑шуе; незак.

Разм. Быць таварышамі з кім‑н. [Лабановіч:] — «Пэўна, і тут [у турме] ёсць людзі, што ведаюць глыбіні і далечы рэвалюцыі. Знойдзецца з кім таварышаваць і павучыцца». Колас. Цімка таварышаваў з усімі, аддаючы перавагу хіба што Васіну ды Жаркевічу. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

завоева́ние ср.

1. (действие) заваява́нне, -ння ср., заваёўванне, -ння ср.;

завоева́ние Се́верного по́люса заваява́нне (заваёўванне) Паўно́чнага по́люса;

2. (то, что завоёвано) заваёва, -вы ж.;

завоева́ния револю́ции заваёвы рэвалю́цыі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

незадо́ўга, прысл. (ужываецца звычайна з прыназоўнікамі «да» і «перад»).

Не за многа часу да чаго‑н., перад чым‑н. Незадоўга да сёмай гадавіны рэвалюцыі сабралася заборцаўская моладзь у школе. Колас. Маці.. кінула ў жаўтуху, і яна незадоўга перад вайной аддала богу душу. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пралетарыя́т, ‑у, М ‑рыяце, м.

У капіталістычным грамадстве — клас наёмных рабочых, які эксплуатуецца капіталістамі і пазбаўлены сродкаў вытворчасці. [Сцёпка:] — Я цяпер ведаю ролю пралетарыяту ў рэвалюцыі і яе ролю ў тым, каб завесці новыя парадкі і новае жыццё. Колас.

•••

Дыктатура пралетарыяту гл. дыктатура.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)