нака́т, -у, М -ка́це, м.
1. гл. накатаць.
2. Рад бярвён, жэрдак і пад., насланых наверх або пад нізам чаго-н.; насціл.
Бліндажу тры накаты.
3. Слой фарбы на прыладзе для атрымання адбітку на якой-н. паверхні (на сцяне, паперы і інш.), а таксама ўзор на сценах.
Прыгожы н.
|| прым. нака́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Падра́д 1 ’абавязацельства выканаць якую-н. работу за пэўную плату, а таксама работа, якая выконваецца паводле такога абавязацельства’ (ТСБМ). Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад падрадзіць < рад (гл.).
Падрад 2 ’непасрэдна адзін за другім; без перапынку; запар’. Рус. подряд ’тс’. Ад под і рад (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адраса́т, ‑а, М ‑саце, м.
Той, каму адрасавана паштовае адпраўленне. Толькі кінь лісток у скрыню, Ён сваёй дарозе рад, Дойдзе, знойдзе, не загіне, Жыў бы толькі адрасат. Куляшоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
калана́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Рад або некалькі радоў калон пад агульным перакрыццем. Палац культуры з каланадай. □ Сярод зеляніны саду відзён аднапавярховы будынак з расцягнутай каланадай. «Помнікі».
[Фр. colonnade.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сінанімі́чны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да сіноніма; з’яўляецца сінонімам. Сінанімічныя словазлучэнні. Сінанімічны рад. □ Багаты лексікаграфічны матэрыял складаюць сінанімічныя замены цяжкіх для разумення слоў у царкоўнаславянскіх тэкстах. Суднік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
многаступе́нны, ‑ая, ‑ае.
Які праходзіць рад ступеней. Многаступенная сістэма адбору. // Які адбываецца па ступенях, перыядах. Многаступенныя выбары (сістэма выбараў, пры якой выбаршчыкі выбіраюць толькі прадстаўнікоў, якія затым выбіраюць дэпутатаў).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
натрусі́ць, ‑трушу, ‑трусіш, ‑трусіць; зак., чаго.
Разм. Трасучы, вытрасаючы, насыпаць, высыпаць што‑н. (у якой‑н. колькасці). Арына паклала ў бочку апошні рад [а]гуркоў, натрусіла зверху лісця, душыстага [кропу]. Стаховіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ужа́сно
1. нареч. (скверно) разг. стра́шна, жахлі́ва;
он ужа́сно вы́глядит ён стра́шна (жахлі́ва) выгляда́е;
2. нареч. (очень, крайне) разг. стра́шна, страшэ́нна;
я ужа́сно рад вас ви́деть я стра́шна (страшэ́нна) рад вас ба́чыць;
3. безл., в знач. сказ. жахлі́ва; (страшно) стра́шна;
э́то ужа́сно! гэ́та жахлі́ва (стра́шна)!;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
агу́льшчына, ‑ы, ж.
Павярхоўнае асвятленне чаго‑н.; схематычнасць, неканкрэтнасць. Я рад, што заціхнуў агульшчыны гром: Час наш канкрэтны і хуткі. Панчанка. Асабліва лёгка тут [у публіцыстычных вершах] збіцца на агульшчыну і рыторыку. Бугаёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прагрэ́сія, ‑і, ж.
У матэматыцы — рад лікаў, у якім кожны атрымліваецца з папярэдняга шляхам прыбаўлення пастаяннага для данай прагрэсіі ліку (арыфметычная прагрэсія) або шляхам памнажэння на пастаянны лік (геаметрычная прагрэсія).
[Ад лац. progressio — рух наперад.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)