згламэ́здаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. неадабр. Зрабіць, прыгатаваць што‑н. няўмела, абы-як. Зімою [дзед Агей] яшчэ сталяркаю трохі займаўся: таму заслон зробіць, таму прасніцу альбо матавіла, а часамі і куфэрак які згламэздае. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накуха́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., чаго і без дап.
Разм. Наварыць чаго‑н., прыгатаваць у нейкай колькасці. Дастаўшы чыгунах.., [Андрэй Данілавіч] заглядваў у пасудзіну і дабрадушна бубніў: «Ну, а тут што ёсць? Чаго нам тут накухарыла?..» Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паспе́ць², -е́ю, -е́еш, -е́е; зак.
Зрабіць што-н., прыбыць куды-н. своечасова, у тэрмін.
П. усё прыгатаваць да прыходу гасцей.
П. на цягнік.
◊
Не паспеў (што-н. зрабіць), як... — ледзь было што-н. зроблена, ледзь адбылося што-н., як наступіла іншае.
Не паспеў я азірнуцца, як яны ўжо і паехалі.
|| незак. паспява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рашчыні́ць, ‑чыню, ‑чыніш, ‑чыніць; зак., што.
Прыгатаваць рошчыну, развёўшы муку вадою ці малаком. Пакуль Варвара прыбірала ў хаце, Назарыха рашчыніла цеста ў глінянай місе. Б. Стральцоў. [Сымон:] — Мука ў мяне ёсць, заўтра прынясу Алене, няхай рашчыніць. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыла́дзіць ’прымацаваць, прырабіць; падрыхтаваць; падагнаць’ (Нас., ТСБМ), прыла́дзіць, пріла́дзіць ’тс’ (Бяльк.); сюды ж прыла́дзісты ’зручны ва ўжыванні, спрытны’ (Нас.) і аддзеяслоўныя назоўнікі прыла́да ’прыстасаванне, прыбор, механізм’ (Гарэц., Ласт., Байк. і Некр., Яруш., Бяльк., ТСБМ), таксама вытворныя: прыла́дак ’прыбор’ (ТСБМ), пріла́дка ’дастасаванне’ (Бяльк.), зборн. прыла́ддзе ’прылады’ (Нар. Гом.). Да ла́дзіць (гл.). Рус. дыял. прила́дить ’зрабіць, прыгатаваць’, укр. прила́дити ’прыладзіць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
начыні́ць, ‑чыню, ‑чыніш, ‑чыніць; зак.
1. што. Напоўніць, набіць чым‑н. унутранасць чаго‑н. Сяргей Карпавіч выскраб з люлькі попел, начыніў яе свежым тытунём і закурыў. Мікуліч. // Нафаршыраваць. Начыніць кабачкі.
2. чаго. Прыгатаваць такім спосабам у нейкай колькасці. Начыніць каўбас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
намя́ць, ‑мну, ‑мнеш, ‑мне; ‑мнём, ‑мняце; зак., чаго.
1. Размінаючы, прыгатаваць нейкую колькасць чаго‑н. Намяць гліны.
2. Прымяць, змяць што‑н. Намяць травы ў садзе. Намяць кулявой саломы.
3. Разм. Тое, што і нацерці (у 5 знач.).
•••
Намяць бакі — пабіць каго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закалаці́ць 1, ‑лачу, ‑лоціш, ‑лоціць; зак., што.
Разм. Прыгатаваць, падсыпаючы што‑н. у вадкасць і размешваючы. У бочачцы, ёмкасцю літраў на трыццаць, дзед закалаціў хмельную бражку. Рылько.
закалаці́ць 2, ‑лачу, ‑лоціш, ‑лоціць; зак.
Разм. Пачаць калаціць (у 1, 2, 4–6 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падсма́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., што і чаго.
Прыгатаваць для яды смажаннем; засмажыць або абсмажыць. Падсмажыць яечню. Падсмажыць каўбасу. Падсмажыць грыбоў. □ Андрэй звяртаўся да дзяўчыны за нарадай, як падсмажыць катлету ці зварыць крупнік. Дуброўскі. [Зося:] — Учарашняя [бульба] асталася яшчэ. Падасце ім. [Бацька:] — Халодную? Вазьмі падсмаж на масле. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сасма́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., што.
Прыгатаваць для яды смажаннем. — Дастань хіба сала ды сасмаж, — звярнуўся.. [Кандрат] да жонкі, — яны ж, мусіць, не посцяць... Галавач. Грыбы трэба было зварыць ці сасмажыць у чым-небудзь. А ў чым жа іх зварыш? Хіба што ў бляшанцы. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)