туні́ка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.
1. Старажытнарымскае адзенне накшталт кашулі, якое насілі пад тогай.
2. Верхняя частка двайной жаночай спадніцы.
3. Касцюм танцоўшчыцы ў выглядзе ліфа і доўгай спадніцы з цюлю.
[Лац. tunica.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цеплатэ́хніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.
Галіна тэхнікі, якая займаецца пытаннямі атрымання і выкарыстання цяпла ў прамысловасць сельскай гаспадарцы, побыце і пад. // Комплекс навуковых дысцыплін па вывучэнню метадаў атрымання, ператварэння і выкарыстання цеплаты.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хро́ніка, -і, ДМ -ніцы, мн. -і, -нік, ж.
1. Запіс падзей у храналагічнай паслядоўнасці; летапіс.
2. Літаратурны твор, у якім паслядоўна паказана гісторыя грамадскіх, палітычных, сямейных і інш. падзей.
Сямейная х. пісьменніка.
3. Аддзел паведамленняў у газеце.
4. Фільм, прысвечаны падзеям бягучага грамадскага жыцця.
|| прым. храніка́льны, -ая, -ае.
Х. жанр.
Хранікальныя запісы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нейрабіёніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.
Кірунак у біёніцы, звязаны з вывучэннем і мадэліраваннем дзейнасці цэнтральнай нервовай сістэмы чалавека і жывёлы для выкарыстання заканамернасцей іх будовы пры стварэнні новых тэхнічных прыстасаванняў, кібернетычных сістэм і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бальнеатэ́хніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.
Раздзел санітарнай тэхнікі, прызначаны ствараць на аснове дадзеных бальнеалогіі неабходныя ўмовы для засцярогі мінеральных вод ад спусташэння і забруджання і выпрацоўваць метады найбольш эфектыўнага іх выкарыстання з лячэбна-прафілактычнай мэтай.
[Ад лац. balneum — лазня і слова тэхніка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
архітэкто́ніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.
1. У архітэктуры, выяўленчым мастацтве, літаратуры, музыцы і кіно — будова мастацкага твора, арганічная ўзаемасувязь яго галоўных і другарадных элементаў; кампазіцыя.
2. Агульная карціна геалагічнай будовы, асаблівасцей залягання або знаходжання горных народ той або іншай мясцовасці.
[Ад грэч. architektonik — будаўнічае майстэрства.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гідрапо́ніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.
Вырошчванне раслін на штучных заменніках глебы з выкарыстаннем водных раствораў пажыўных рэчываў. Паглядзелі госці сваімі вачамі на гідрапоніку, гэта значыць на вырошчванне гародніны без глебы, з дапамогаю розных хімічных рэчываў, разведзеных у вадзе. Дубоўка.
[Ад грэч. hýdōr — вада і pónos — работа.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэкто́ніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.
Спец.
1. Раздзел геалогіі, які вывучае структуру, рух, дэфармацыю і развіццё якога‑н. участка зямной кары і верхняй мантыі Зямлі.
2. У архітэктуры — асаблівасці ўзаемаразмяшчэння частак будынка і суадносіны яго форм і прапорцый; архітэктоніка.
[Ад грэч. tektonikē — будаўніцтва.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэ́хніка, -і, ДМ -ніцы, ж.
1. Сукупнасць сродкаў працы, ведаў і дзейнасці, што служаць для стварэння матэрыяльных каштоўнасцей.
Навука і т.
2. Сукупнасць прыёмаў і навыкаў, што выкарыстоўваюцца ў якой-н. галіне дзейнасці або мастацтве.
Авалодаць тэхнікай.
Музычная т.
Т. справаводства.
3. зб. Машыны, розныя прылады той ці іншай галіны вытворчасці.
Рамонт тэхнікі.
Ваенная т.
|| прым. тэхні́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
меха́ніка, -і, ДМ -ніцы, ж.
1. Раздзел фізікі аб руху цел у прасторы і сілах, якія выклікаюць гэты рух.
Тэарэтычная м.
2. Галіна тэхнікі, што займаецца пытаннямі прымянення вучэння пра рух і сілы для вырашэння практычных задач.
Прыкладная м.
3. перан. Складаная будова, сутнасць чаго-н. (разм.).
Хітрая м.
○
Нябесная механіка — раздзел астраноміі, які вывучае рух нябесных цел Сонечнай сістэмы.
|| прым. механі́чны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
М. рух.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)