улі́ць сов., прям., перен. влить;

у. ваду́ ў бо́чку — влить во́ду в бо́чку;

у. но́выя ка́дры — влить но́вые ка́дры

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

павыву́чвацца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Вывучыцца — пра ўсіх, многіх. [Даўгунец:] — Не пазнаць Даманшчыны. Электрычнасць гарыць, як у горадзе.. Усе новыя хаты сабе пабудавалі, моладзь павывучвалася. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дага́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.

Тое, што і здагадка. — Ну, пане, будзе цяпер змена, І пойдуць новыя парадкі, — Міхал выказвае дагадкі! Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шматкватэ́рны, ‑ая, ‑ае.

Які мае шмат кватэр. [Самусевіч:] — Мяне ахоплівае вялікая радасць, калі я гляджу, як на нашым заводзе растуць велізарныя новыя карпусы, дзесяткі шматкватэрных дамоў. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мэ́ндлік, ‑а, м.

Пяць снапоў ячменю, аўса, пастаўленых у кучкі для прасушкі і накрытых распасцёртым снапом зверху. Перад.. [Сцёпкам] раскрываюцца ўсё новыя і новыя рысункі дарогі: лясы, лужкі, мосцікі, пажоўклыя гоні палёў, дзе пападаюцца сям-там яшчэ непрыбраныя мэндлікі аўсоў. Колас. // Тое, што і бабка ​2 (у 6 знач.). Досвіткам.. [Густаў] дайшоў да поля, дзе стаялі мэндлікі нязвезенага жыта. Чорны. За лесам жытні палетак, устаўлены мэндлікамі без шапак. Мурашка.

[Ням. Mandel.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

удыхну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што.

1. Набраць у лёгкія паветра пры дыханні. Лена выйшла на веранду, з асалодай удыхнула свежае асенняе паветра. Няхай. [Сусед] узяў антонаўку, пакруціў яе ў руках, удыхнуў пяшчотны пах і зноў паклаў яблык на столік. Васілевіч.

2. перан.; у каго-што. Напоўніць, усяліць, заставіць пранікнуцца чым‑н. Удыхнуць новыя сілы. Удыхнуць надзею. □ [Расія] ўдыхнула ў творчасць Міцкевіча новыя думкі і пачуцці. Лойка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пражы́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад пражыць.

2. у знач. наз. пражы́тае, ‑ага, н. Тое, што пражыта, перажыта. Усплывалі вобразы пражытага, няясна вынікалі новыя. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лагагры́ф, ‑а, м.

Род шарады або загадкі, для рашэння якой трэба адшукаць загаданае слова і ўтварыць ад яго новыя словы перастаноўкаю або выкідваннем асобных складоў ці літар.

[Ад грэч. lógos — слова і griphos — загадка.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гі́дра, ‑ы, ж.

1. У старажытнагрэчаскай міфалогіі — шматгаловая змяя, у якой на месцы адсечаных галоў вырасталі новыя.

2. Дробная бесхрыбетная кішачнаполасцевая прэснаводная жывёліна са шчупальцамі вакол рота.

[Грэч. hydra — вадзяная змяя.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ско́чыкі ‘агаткі двухдомныя, Antennaria dioica Gaertn.’ (Кіс.), ско́чкі ‘тс’ (Жд. 2). Відавочна, да скочыць (гл. скакаць). Матывы намінацыі не зусім ясныя, магчыма, аналагічна папярэдняму слову, таму што ад парасткаў расліны, якія ляжаць на зямлі, адрастаюць новыя разеткі лісцяў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)