нава́тарства, ‑а, н.

1. Дзейнасць наватараў. Займацца наватарствам.

2. Усё новае, прагрэсіўнае, што ўводзіцца ў якой‑н. галіне дзейнасці. [Чыкуноў:] «Тое, што ўчора было наватарствам, крокам наперад, сёння ўжо стала пройдзеным этапам». Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Абязлі́чка (БРС) < рус. обезличка (да лицо). Новае запазычанне з рускай сацыяльнай тэрміналогіі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Бабі́на ’касета’. Рус. бобина, укр. бобіна. Новае запазычанне з франц. bobine ’шпулька’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пасёлак ’населены пункт гарадскога тыпу’ (ТСБМ). Новае. Запазычана з рус. посёлок ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

першапрахо́дчык, ‑а, м.

Той, хто першы праклаў шлях, даследаваў, асвоіў якія‑н. краіны, тэрыторыі і пад. // Пра таго, хто пракладвае першыя шляхі ў чым‑н., першым асвойвае што‑н. новае. Першапраходчыкі новых трас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адлётны, ‑ая, ‑ае.

Які адлятае на новае месца; пералётны. Усё было і адышло, і вось пад нагамі ўжо шастае апалы асенні ліст, а над галавой, дзесьці высока ў небе, чуваць трубныя крыкі адлётных жураўлёў. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

новабудо́ўля, ‑і, ж.

1. Будаўніцтва новых заводаў, дамоў і пад. Працаваць на новабудоўлі. Новабудоўлі дзесятай пяцігодкі.

2. Будаўнічы аб’ект, новае збудаванне. Мяняліся краявіды: залатая восень Падмаскоўя, трактары і малатарні на палях Смаленшчыны, новабудоўлі Беларусі. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

калейдаскапі́чнасць, ‑і, ж.

Стракатасць, бесперастанная змена разнастайных падзей, з’яў. І гаворыцца пра ўсё гэта [тэмп жыцця] так, нібы адкрываецца нешта зусім новае і незвычайнае. Быццам папярэднія пакаленні літаратараў не заўважалі хуткасці і калейдаскапічнасці жыцця, якое іх акружала. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэцыды́ў, ‑дыву, м.

1. Зварот, паўтарэнне якой‑н. з’явы пасля таго, як яна, здавалася, знікла. Рэцыдыў страху.

2. Новае абвастрэнне хваробы пасля таго, калі чалавек, здаецца, паправіўся. Рэцыдыў рэўматызму.

3. Паўторнае злачынства пасля пакарання. Рэцыдыў крадзяжу.

[Ад лац. recidivus — які аднаўляецца, варочаецца.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Бала́нс. Рус. бала́нс, укр. бала́нс. Новае запазычанне з франц. balance (падрабязней гл. Шанскі, 1, Б, 21).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)