ужадо́бку, прысл.
Разм. З ахвотай. [Лабачоў:] — На зіму капусты, памідораў засалілі. Такі памідорчык зімою ўжадобку кожны з’есць. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пяраі́ мн. л. ’валакно, сплеценае ў выглядзе касы’ (астрав., Сл. ПЗБ). Няясна. Магчыма, звязана з польск. pierzeja, першапачаткова пра кожны са “сцяжкоў” пяра (ад pióro, гл. пяро, Банькоўскі, 2, 562), параўн. перыя, перон ’бок вуліцы’ (гл.). Малаверагодная па семантычных прычынах сувязь з літ. perėja ’пераход’, нягледзячы на геаграфічную блізкасць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паспачува́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каму-чаму.
Аднесціся са спачуваннем да каго‑, чаго‑н., выказаць спачуванне каму‑н. — Бедненькі хлопчык, — паспачувала мне цётка Стася. — Дык што ж ты цяпер рабіць будзеш? Сабаленка. — Кожны бядзе нашай паспачувае, кожны яе пачуе... Не можа быць, каб не пачуў... Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
парадко́вы, ‑ая, ‑ае.
Які робіцца, выконваецца па радках, на кожным радку, за кожны радок. Парадковы падлік. Парадковая аплата.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зале́тась, прысл.
Два гады назад. І вясна прыйшла. Такая самая, як летась, як залетась, як кожны год. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́пхнуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.
Разм. Высунуцца, вылезці; выперціся. [Назарэўскі:] — Кожны стараўся выпхнуцца наперад, каб самому ўсё бачыць. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штогадо́вы, ‑ая, ‑ае.
Які бывае, праводзіцца кожны год або адзін раз у год. Штогадовыя пасадкі лесу. Штогадовая справаздача.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падзённы, ‑ая, ‑ае.
1. Які налічваецца з разліку за кожны рабочы дзень. Падзённая плата. // Які выконваецца сезонна. Стаў Мікола хадзіць на падзённыя заробкі, парабкаваць на маёнтках. Трэба ж было неяк жыць, зарабляць на кавалак хлеба. Місько.
2. Які выконвае работу з аплатай за кожны рабочы дзень. Надзённы рабочы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
забая́цца, ‑баюся, ‑баішся, ‑баіцца; зак. каго-чаго і без дап.
Адчуць боязь, страх; спужацца. [Ксаверы:] Вялікай сілы кожны забаіцца. Глебка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здзе́льшчына, ‑ы, ж.
Здзельная работа; сістэма здзельнай аплаты. Групавая здзельшчына. □ — Кожны бярэ па баразне, — сказаў Веньямін. — Індывідуальная здзельшчына. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)