рэйхста́г, ‑а, м.
Гіст. Назва парламента ў Германіі да 1945 года, а таксама будынак, дзе засядаў гэты парламент.
[Ням. Reichstag.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трыцца́ты, ‑ая, ‑ае.
Ліч. парадк. да трыццаць. Трыццаты дзень. Трыццатыя гады (ад 30 да 40 года кожнага стагоддзя).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ракава́ць ’жыць на працягу года’ (Нас., ЛП). Ад рок ’год’ па мадэлі век > векаваць. Сюды ж ракавы́ ’гадавы’ (Нас., Сл. рэг. лекс.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
азо́н, -у, м.
Газ з рэзкім пахам, злучэнне трох атамаў кіслароду, ужыв. для ачышчэння паветра, вады, а таксама ў тэхніцы.
|| прым. азо́навы, -ая, -ае.
○
Азонавая дзірка (спец.) — анамальная з’ява — змяншэнне натуральнай для дадзенай шыраты і пары года колькасці азону ў азонавым слоі атмасферы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ве́расень, ‑сня, м.
Дзевяты месяц года. Быў канец верасня, і маладыя бярозкі на ўзлессі стаялі ў залатым убранні. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
задыя́к, ‑а, м.
Дванаццаць сузор’яў, праз якія Сонца праходзіць свой бачны шлях на працягу года.
•••
Знакі задыяка гл. знак.
[Ад грэч. zōdiakós (kyklōs) — звярыны круг.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саракакілаграмо́вы, ‑ая, ‑ае.
Масай у сорак кілаграмаў. Яшчэ ў канцы 1943 года на станцыі Барысаў прагучаў выбух саракакілаграмовай міны. Дзенісевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трыме́стр, ‑а, м.
Частка навучальнага года працягласцю ў тры месяцы ў вышэйшых навучальных установах Вялікабрытаніі, ЗША і некаторых іншых краін.
[Ад лац. trimestris — трохмесячны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Лане́й, лані ’ў прошлы год’ (гродз., Сл. паўн.-зах., Сцяшк.), лоні ’ў мінулым годзе’ (Сцяшк., Бел. арх.), лонскі, лоньскі, лубньскі ’мінулы, прайшоўшы, з мінулага года’ (Сцяшк.; шчуч., З нар. сл., Жд. 2; беласт., Карскі, Труды; Сл. паўн.-зах., Бес.). Зах.-укр. лони, елони, иопу, паўн.-рус. лони, ст.-рус. лони (лоний ’мінулагодні’), лани (XVI в.), польск. toni, łuńi, н.-луж. Іопі, в.-луж. loni, loni, чэш. Іопіў vloni, luńi, łuńi, łun, славац. ulani, lani, lońi, славен. lani, ułań, серб.-харв. лани, лане, лани, läniy чак. läini, макед. лани, балг. ланы, ст.-слав. лани. Прасл. оіпі ’з мінулага года’ < і.-е. *olnei ’тады’c С’у той год’ < :’мінулага года’ (гл. Фасмер, 2, 516; Слаўскі, 4, 185–186; Трубачоў, Этимология–1974, 181).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нале́цце ср., обл. сле́дующий год (сле́дующее ле́то);
чака́ць да ~цця — ожида́ть до сле́дующего го́да (ле́та)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)