блок³, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Частка якой-н. пабудовы, машыны і пад., якая сама складаецца з дэталей.

Б. цыліндраў.

2. Штучна зроблены з бетоннай сумесі будаўнічы матэрыял у выглядзе вялікай цагліны.

Шлакабетонны б.

3. Комплекс будынкаў аднолькавага прызначэння.

Хірургічны б.

|| прым. бло́чны, -ая, -ае (да 2 і 3 знач.).

Блочнае будаўніцтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

затра́ціць, ‑трачу, ‑траціш, ‑траціць; зак., што.

Зрасходаваць, патраціць (сродкі, сілу, час і пад.) для якой‑н. мэты. Затраціць грошы на рамонт. Затраціць сродкі на будаўніцтва. Затраціць многа часу на вучобу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сума́к ’бервяно ў прасценку зруба’ (Мат. Гом.; брагін., Шатал.), ’прасценак, міжаконне’ (Ян.). Укр. палес. сума́к ’бярвенні ў сцяне хаты ад вугла да акна’, польск. sumce ’бэлькі ў сценах будынку; драўляная калода для будаўніцтва’, sumik ’бэлька, якая ўкладаецца паміж двума слупамі’, славац. sumyk ’тс’. Прасл. *sъmъk, суадноснае са *smъknǫti/*smykati ’змыкаць’, гл. Куркіна, Этимология–1994–1996, 207. Гл. яшчэ самінец, сомінец.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сплани́роватьI сов., в разн. знач. спланава́ць;

сплани́ровать зда́ние спланава́ць буды́нак;

сплани́ровать строи́тельство спланава́ць будаўні́цтва;

сплани́ровать сквер спланава́ць сквер.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наадваро́т, прысл.

1. У адваротным напрамку.

Прачытаць слова н.

2. Зусім інакш, не так, як трэба.

Зрабіць усё н.

3. у знач. пабочн. сл. У процілегласць таму, што сказана.

Аб’ём будаўніцтва не стаў меншым, а, н., узрос.

4. у знач. супраціўнай часц. Зусім не.

Я вам не перашкоджу? — Н., я вельмі рады бачыць вас.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

размахну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.

1. Зрабіць узмах рукой для ўдару, кідання і пад.

2. перан. Вызначыцца шырынёй, смеласцю ва ўчынках, паўнатой праяўлення якой-н. дзейнасці (разм.).

Бацька жаніў сына, ды так размахнуўся, што паўсвету заклікаў гасцей.

|| незак. разма́хвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. разма́х, -у, м. Шырокі р. Р. будаўніцтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паўназбо́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Цалкам, поўнасцю сабраны з гатовых жалезабетонных канструкцый, дэталей. Паўназборныя дамы.

2. Які выкарыстоўвае метад зборкі дамоў і збудаванняў поўнасцю з гатовых жалезабетонных канструкцый і дэталей. Паўназборнае будаўніцтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

амана́л, ‑у, м.

Выбуховае рэчыва, якое выкарыстоўваецца ў ваеннай і горнай справе. А ў часе будаўніцтва ўсё наўкола грымела ўзрывамі дынаміту і аманалу. Галавач. Мы горны Алашань прайшлі, крышылі скалы аманалам. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

капіта́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Звязаны з пашырэннем асноўных фондаў народнай гаспадаркі. Капітальнае будаўніцтва. // Істотны, асноўны, карэнны. Капітальны рамонт.

2. Грунтоўны, важны. Капітальнае навуковае даследаванне.

•••

Капітальная сцяна гл. сцяна.

Капітальныя ўкладанні гл. укладанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маладзёжны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да моладзі, складаецца з моладзі. Маладзёжная брыгада. // Прызначаны для моладзі. Будаўніцтва маладзёжнага кафэ, як яго сціпла называлі ў розных дакументах гарадскія ўлады, ішло да завяршэння. Кавалёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)