блок³, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Частка якой-н. пабудовы, машыны і пад., якая сама складаецца з дэталей.
Б. цыліндраў.
2. Штучна зроблены з бетоннай сумесі будаўнічы матэрыял у выглядзе вялікай цагліны.
Шлакабетонны б.
3. Комплекс будынкаў аднолькавага прызначэння.
Хірургічны б.
|| прым. бло́чны, -ая, -ае (да 2 і 3 знач.).
Блочнае будаўніцтва.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
затра́ціць, ‑трачу, ‑траціш, ‑траціць; зак., што.
Зрасходаваць, патраціць (сродкі, сілу, час і пад.) для якой‑н. мэты. Затраціць грошы на рамонт. Затраціць сродкі на будаўніцтва. Затраціць многа часу на вучобу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сума́к ’бервяно ў прасценку зруба’ (Мат. Гом.; брагін., Шатал.), ’прасценак, міжаконне’ (Ян.). Укр. палес. сума́к ’бярвенні ў сцяне хаты ад вугла да акна’, польск. sumce ’бэлькі ў сценах будынку; драўляная калода для будаўніцтва’, sumik ’бэлька, якая ўкладаецца паміж двума слупамі’, славац. sumyk ’тс’. Прасл. *sъmъk, суадноснае са *smъknǫti/*smykati ’змыкаць’, гл. Куркіна, Этимология–1994–1996, 207. Гл. яшчэ самінец, сомінец.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сплани́роватьI сов., в разн. знач. спланава́ць;
сплани́ровать зда́ние спланава́ць буды́нак;
сплани́ровать строи́тельство спланава́ць будаўні́цтва;
сплани́ровать сквер спланава́ць сквер.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наадваро́т, прысл.
1. У адваротным напрамку.
Прачытаць слова н.
2. Зусім інакш, не так, як трэба.
Зрабіць усё н.
3. у знач. пабочн. сл. У процілегласць таму, што сказана.
Аб’ём будаўніцтва не стаў меншым, а, н., узрос.
4. у знач. супраціўнай часц. Зусім не.
Я вам не перашкоджу? — Н., я вельмі рады бачыць вас.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
размахну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.
1. Зрабіць узмах рукой для ўдару, кідання і пад.
2. перан. Вызначыцца шырынёй, смеласцю ва ўчынках, паўнатой праяўлення якой-н. дзейнасці (разм.).
Бацька жаніў сына, ды так размахнуўся, што паўсвету заклікаў гасцей.
|| незак. разма́хвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. разма́х, -у, м. Шырокі р. Р. будаўніцтва.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паўназбо́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Цалкам, поўнасцю сабраны з гатовых жалезабетонных канструкцый, дэталей. Паўназборныя дамы.
2. Які выкарыстоўвае метад зборкі дамоў і збудаванняў поўнасцю з гатовых жалезабетонных канструкцый і дэталей. Паўназборнае будаўніцтва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
амана́л, ‑у, м.
Выбуховае рэчыва, якое выкарыстоўваецца ў ваеннай і горнай справе. А ў часе будаўніцтва ўсё наўкола грымела ўзрывамі дынаміту і аманалу. Галавач. Мы горны Алашань прайшлі, крышылі скалы аманалам. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
капіта́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Звязаны з пашырэннем асноўных фондаў народнай гаспадаркі. Капітальнае будаўніцтва. // Істотны, асноўны, карэнны. Капітальны рамонт.
2. Грунтоўны, важны. Капітальнае навуковае даследаванне.
•••
Капітальная сцяна гл. сцяна.
Капітальныя ўкладанні гл. укладанне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маладзёжны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да моладзі, складаецца з моладзі. Маладзёжная брыгада. // Прызначаны для моладзі. Будаўніцтва маладзёжнага кафэ, як яго сціпла называлі ў розных дакументах гарадскія ўлады, ішло да завяршэння. Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)