Verbum

дасле́даваць, -дую, -дуеш, -дуе; -дуй; -даваны; зак. і незак., каго-што.

1. Зрабіць навуковы агляд з мэтай пазнання, высвятлення чаго-н.

Д. законы прыроды.

Д. склад рэчыва.

2. Абследаваць, агледзець (аглядаць) для высвятлення, устанаўлення чаго-н.

Д. хворага.

Д. мясцовасць.

|| наз. дасле́даванне, -я, н.

дзе́ля, прыназ. з Р.

1. каго-чаго. Выражае мэтавыя адносіны, ужыв. пры абазначэнні асобы ці прадмета, у інтарэсах якіх здзяйсняецца што-н.

Д. агульнай справы.

Я зраблю гэта д. вас.

2. чаго. Выражае мэтавыя адносіны, ужыв. пры абазначэнні мэты дзеяння.

Д. адпачынку.

Д. кавалка хлеба.

дрэсірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; незак., каго (што).

1. Прывучаць жывёл да выканання якіх-н. дзеянняў.

Д. тыграў.

Д. сабак.

2. перан. Прывучаць да строгай дысцыпліны; муштраваць (у 1 знач.).

|| зак. вы́дрэсіраваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны.

|| наз. дрэсіро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, ж.

шматзна́чны¹, -ая, -ае.

1. Які мае вялікае значэнне, важныя вынікі, значны ўплыў на каго-, што-н.

Шматзначная падзея.

2. Які робіць намёк на што-н. важнае, пра многае гаворыць.

Ш. позірк.

Шматзначна (прысл.) усміхацца.

3. Які мае многа значэнняў.

Шматзначнае слова.

|| наз. шматзна́чнасць, -і, ж.

шы́цца¹, шы́юся, шы́ешся, шы́ецца; незак. (разм.).

1. Лезці, прабірацца і пад. ў вузкае месца, туды, дзе цесна; хавацца куды-н.; пранікаць, залазіць куда-н.

Ш. ў натоўп.

Куры шыюцца ў крапіву.

2. перан. Старацца быць падобным на каго-н., прыкідвацца кім-н.

Ш. ў дурні.

малява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны; незак., каго-што.

1. Адлюстроўваць фарбамі.

М. карціну.

2. Пакрываць фарбай.

М. паркан.

3. перан. Расказваць пра што-н., апісваць што-н.

М. сялянскі быт.

|| зак. намалява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны.

|| наз. малява́нне, -я, н.

Урок малявання.

разве́зці¹, -вязу́, -вязе́ш, -вязе́; -вязём, -везяце́, -вязу́ць; -вёз, -ве́зла; -вязі́; -ве́зены; зак., каго-што.

Везучы многае (многіх), даставіць у розныя месцы.

Р. пошту.

Р. гасцей.

|| незак. разво́зіць, -во́жу, -во́зіш, -во́зіць; наз. разво́з, -у, м. і разво́зка, -і, ДМ -зцы, ж.

|| прым. развазны́, -а́я, -о́е.

разве́зці², -вязу́, -вязе́ш, -вязе́; -вязём, -везяце́, -вязу́ць; -вёз, -ве́зла; -вязі́; -ве́зены; зак. (разм.).

1. безас., каго (што). Прывесці ў стан знямогі.

Ад духаты яго развезла.

2. безас., што. Пра дарогу: зрабіць цяжкапраходнай, малапрыдатнай для язды.

Дарогу развезла, не праехаць.

|| незак. разво́зіць, -во́жу, -во́зіш, -во́зіць.

раздо́лле, -я, н.

1. Шыр, прастор; шырокая вольная прастора.

Р. неабсяжных палёў.

2. Шырокая прастора, якая дае магчымасць свабодна дзейнічаць каму-, чаму-н., праяўляцца чаму-н. (разм.).

Р. птушкам у лесе.

3. перан. Спрыяльныя, зручныя абставіны; умовы для каго-, чаго-н.

Тут р. для грыбнікоў.

размясці́ць, -мяшчу́, -ме́сціш, -ме́сціць; -ме́шчаны; зак., каго-што.

1. Расставіць або раскласці па месцах у пэўным парадку; даць кожнаму месца.

Р. тавары на паліцах.

Р. пасажыраў у вагоне.

2. Размеркаваць паміж многімі.

Р. латарэйныя білеты.

|| незак. размяшча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. размяшчэ́нне, -я, н.