Verbum

апярэ́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак., каго-што.

1. Рухаючыся ў адным напрамку з кім-, чым-н., апынуцца наперадзе, абагнаць.

2. Зрабіць што-н. раней, чым што-н. адбылося.

А. падзеі.

|| незак. апярэ́джваць, -аю, -аеш, -ае і апераджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. апярэ́джанне, -я, н.

абле́злы, -ая, -ае (разм.).

1. Той (такі), у каго (якім) вылезлі валасы або поўсць ці пер’е.

А. кот.

2. З выцвілай фарбай, з абабітым тынкам, палінялы.

Аблезлыя сцены.

Аблезлая сукенка.

3. Які пачаў мяняць скуру, згарэўшы на сонцы.

А. твар.

|| наз. абле́зласць, -і, ж.

аблётаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.,

1. каго-што. Лётаючы, пабываць (за кароткі час) у розных месцах (разм.).

А. горад.

А. знаёмых.

2. што. Выпрабаваць у час палётаў.

А. самалёт.

|| незак. аблётваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).

|| наз. аблёт, -у, М-лёце, м.

абслуго́ўваць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. каго-што. Выконваць работу, звязаную з задавальненнем чыіх-н. бытавых патрэб.

А. хворых.

А. пакупнікоў.

2. што. Выконваць работу, звязаную з эксплуатацыяй машын, станкоў і пад.

А. некалькі станкоў.

|| зак. абслужы́ць, -лужу́, -лу́жыш, -лу́жыць; -лу́жаны.

|| наз. абслуго́ўванне, -я, н..

абазна́цца, -на́юся, -на́ешся, -на́ецца; зак.

1. Памыліцца, прыняць каго-н. за іншага, што-н. за другое.

А. ў прыцемку.

Прабачце, я абазнаўся.

2. Звыкнуцца з чым-н., пазнаёміцца.

Пятрусь папрацаваў каля трохмесяцаў, абазнаўся з варштатамі і станкамі.

|| незак. абазнава́цца, -наю́ся, -нае́шся, -нае́цца; -наёмся, -наяце́ся, -наю́цца.

абалва́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; зак., каго-што (разм.).

1. Груба, зболыпага абчасаць што-н., падрыхтаваць для далейшай апрацоўкі.

А. камень.

А. бервяно.

2. Паспешліва, абы-як падстрыгчы (жарт.).

А. хлопца.

3. Абдурыць, ашукаць.

А. слухачоў.

|| незак. абалва́ньваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абалва́ньванне, -я, н.

уце́шыць, -шу, -шыш, -шыць; -шаны; зак., каго (што).

Спагадай, спачуваннем палегчыць каму-н. гора, цяжкае становішча; парадаваць, абрадаваць чым-н.

У. дзіця.

Яе пісьмо нас уцешыла.

|| незак. уцяша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| звар. уце́шыцца, -шуся, -шышся, -шыцца; незак. уцяша́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. уцяшэ́нне, -я, н.

хава́ць², -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., каго-што.

1. Закопваць нябожчыка або крэміраваць яго і ўстанаўліваць урну з прахам дзе-н.

2. перан. Лічачы аджыўшым, аддаваць забыццю; забываць.

Х. свае мары.

|| зак. пахава́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; наз. пахава́нне, -я, н.

|| наз. хава́нне, -я, н.

халадо́к, -дку́, м.

1. Цяністае месца, цянёк.

Сядзець у халадку.

2. Свежае халаднаватае паветра.

Павеяла халадком.

3. Час сутак, калі ўжо спала або яшчэ не наступіла спёка.

Халадком добра касіць.

4. перан. Стрыманасць, раўнадушнасць у адносінах да каго-, чаго-н.

У голасе яго адчуваўся х.

хапану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак.

1. гл. хапа́ць.

2. Добра зарабіць на чым-н. (разм.).

Хапануў грошай за бульбу.

3. Забраць што-н. у каго-н.; незаконна прысвоіць (разм.).

У яго хапанулі рукавіцы.

4. Выпіць спіртнога, напіцца (разм.).

Х. спірту.