цурча́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. цурчаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Прыйшла вясна, прынесла сонца, цяпло, цурчанне ручайкоў! «Работніца і сялянка». [Ручай] быў такі гаманкі, што яго звонкае цурчанне, відаць, не змаўкала ні днём, ні ноччу. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дамі́на, ‑ы, ж.
Разм. Вялізны дом. Вырастаюць што ні месяц даміны, аграмадзіны цэлыя. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пра, прыназ. з В.
Спалучэнне з прыназоўнікам «пра» выражае аб’ектныя адносіны; ужываецца пры абазначэнні прадмета размовы, думкі або пачуцця. Падрабязна распытвала Ульяна пра Арыніну службу, жыццё, заработак, пра выхадныя дні. Колас. Спяваў на сцэне млява Ленскі Пра залатыя дні вясны. Панчанка. Сябры, успомнім пра сяброў, Пра тых, што не прыйшлі. Броўка. Вось пайшлі .. [людзі] спаць і панеслі з сабою руплівасць пра заўтра. Скрыган. // У загалоўках — для ўказання на тэму, аб чым гаворыцца ў апавяданні, главе, раздзеле і пад. Пра час і пра сябе. □ Пра смелага ваяку Мішку і яго слаўных таварышаў. Лынькоў.
•••
Ні за што ні пра што — зусім без падстаў, без прычыны. [Даніла:] Вось ні за што ні пра што пахавалі чалавека. А ён, можа, цяпер у дарозе — Чырвоную Армію вядзе. Крапіва. І собіла ж, каб гэткае ліха ні за што ні пра што звалілася на маю галаву? Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
но́каць, -аю, -аеш, -ае; незак., на каго і без дап. (разм.).
Паганяючы крыкам «но», прымушаць ісці хутчэй.
|| аднакр. но́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні.
|| наз. но́канне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падаткну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., што.
Заткнуць знізу ці пад што-н.
П. падол спадніцы.
П. коўдру.
|| незак. падтыка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
папікну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак., каго (што).
Выказаць каму-н. незадавальненне, дакор, папракнуць.
Настаўнік папікнуў вучня за легкадумнасць.
|| незак. папіка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
по́ркаць, -аю, -аеш, -ае; незак., каго-што (разм.).
Тыкаць, пароць.
П. палкай у зямлю.
|| аднакр. паркану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
|| наз. по́рканне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вішча́ць, -шчу́, -шчы́ш, -шчы́ць; -шчы́м, -шчыце́, -шча́ць; -шчы́; незак.
Віскліва крычаць, утвараць віск.
Парася вішчыць.
Піла вішчыць.
|| аднакр. ві́скнуць, -ну, -неш, -не; -ні.
|| наз. вішча́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́дыхнуць, -ну, -неш, -не; -ні; -нуты; зак., што.
Дыханнем выштурхнуць з лёгкіх.
В. паветра.
|| незак. выдыха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. выдыха́нне, -я, н.; прым. выдыха́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
га́ўкаць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. Брахаць (пра сабаку).
2. перан. Паклёпнічаць, нагаворваць (пра зламысных людзей; разм.).
|| аднакр. га́ўкнуць, -ну, -неш, -не; -ні.
|| наз. га́ўканне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)