Verbum

макры́ца, -ы, мн. -ы, -ры́ц, ж.

1. Невялікая ракападобная жывёліна з вялікай колькасцю ножак, якая жыве ў сырых месцах.

2. толькі адз. Аднагадовае пустазелле з паўзучым сцяблом і дробнымі белымі кветачкамі, якое расце ў сырых месцах.

|| прым. макры́цавы, -ая, -ае (да 2 знач.).

малю́нак, -нка, мн. -нкі, -нкаў, м.

1. Карціна, ілюстрацыя (звычайна фарбамі).

Кніжка з малюнкамі.

2. перан. Тое, што можна ўявіць у канкрэтных вобразах.

Малюнкі роднага краю.

3. У літаратуры: апісанне жыццёвых з’яў.

Апавяданне дае яркі м. жыцця дарэвалюцыйнай вёскі.

|| прым. малю́нкавы, -ая, -ае.

мана́х, -а, мн. -і, -аў, м.

Член царкоўнай абшчыны, які даў абяцанне весці аскетычны лад жыцця.

Жыць манахам (таксама перан.).

|| ж. мана́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак.

|| прым. мана́скі, -ая, -ае.

М. ўклад жыцця (таксама перан.: суровы, аскетычны). Манаская вопратка.

марафо́н, -у, м.

1. Спартыўны бег на дыстанцыю 42 км 195 м, а таксама наогул спартыўныя гонкі на доўгай дыстанцыі.

Лыжны м.

2. перан. Пра якое-н. спаборніцтва, мерапрыемства, якое праходзіць вельмі доўга.

Шахматны м.

|| прым. марафо́нскі, -ая, -ае.

М. бег.

М. заплыў.

марфало́гія, -і, ж. (спец.).

1. Навука аб форме і будове арганізмаў.

М. чалавека.

М. жывёл.

М. раслін.

М. глебы.

2. Раздзел граматыкі, які вывучае часціны мовы, іх катэгорыі і формы слоў.

Спецыяліст па марфалогіі.

Апісанне марфалогіі беларускай мовы.

|| прым. марфалагі́чны, -ая, -ае.

матэрыялі́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

1. Паслядоўнік матэрыялізму.

2. Чалавек, вельмі практычны па сваіх інтарэсах, які падыходзіць да ўсяго з пункту гледжання матэрыяльных выгад для сябе (разм.).

|| ж. матэрыялі́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. матэрыялі́сцкі, -ая, -ае.

ма́ўры, -аў, адз. маўр, -а, м.

1. Назва карэннага насельніцтва Маўрытаніі.

2. Назва мусульманскага насельніцтва Пірэнейскага паўвострава і заходняй часткі Паўночнай Афрыкі ў сярэдневяковай Еўропе (уст.).

|| ж. маўрыта́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

|| прым. ма́ўрскі, -ая, -ае і маўрыта́нскі, -ая, -ае.

машта́б, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Адносіны даўжыні лініі на карце, глобусе, чарцяжы і пад. да даўжыні ў натуры.

М. — дваццаць пяць кіламетраў у адным сантыметры.

2. перан. Размах, значэнне.

Шырокі м. будаўнічых работ.

У сусветным маштабе.

|| прым. машта́бны, -ая, -ае.

мініяцю́ра, -ы, мн. -ы, -цю́р, ж.

1. Невялікі малюнак у фарбах у старадаўнім рукапісе, кнізе.

2. Невялікая карціна вельмі тонкай работы.

3. Мастацкі твор малой формы, завершаны па форме і думцы.

Тэатр мініяцюр.

◊

У мініяцюры — у зменшаным памеры.

|| прым. мініяцю́рны, -ая, -ае.

мука́, -і́, ДМ муцэ́, ж.

1. Прадукт размолу збожжа.

Жытняя м.

Кукурузная м.

Кармі мукою, дык пойдзе рукою (прыказка). Перамелецца — м. будзе (прыказка).

2. Размолатыя або расцёртыя ў парашок якія-н. жывёльныя ці мінеральныя рэчывы.

Рыбная м.

|| прым. мучны́, -а́я, -о́е.