фа́кел, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Асвятляльная прылада звычайна ў выглядзе палкі з наматаным на канцы прасмоленым пакуллем.
Запаліць ф.
2. Палаючы струмень газу або вадкасці ў выглядзе конуса, а таксама наогул конусападобнае полымя (спец.).
|| прым. фа́кельны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
філё́нга, -і, ДМ -нзе, мн. -і, -лёнг і -аў, ж. (спец.).
1. Тонкая дошка або фанера, якая ўстаўляецца ў дзвярную або іншую раму.
2. Вузкая каляровая палоска, якая аддзяляе афарбаваную панэль ад верхняй часткі сцяны.
|| прым. філянго́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
фільм, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Твор мастацтва для дэманстрацыі, паказу ў кіно; кінакарціна.
Дакументальны ф.
Прыгодніцкі ф.
2. Тонкая празрыстая плёнка з нанесеным на яе святлоадчувальным слоем, якая ўжываецца для фатаграфічнай і кінематаграфічнай здымкі (спец.).
|| прым. фі́льмавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
храмі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., што (спец.).
1. Пакрыць (пакрываць) металічныя вырабы хромам (у 1 знач.).
2. Апрацаваць (апрацоўваць) скуру солямі хрому.
|| наз. храмі́раванне, -я, н. і храміро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, ж.
|| прым. храміро́вачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ці́скаць, -аю, -аеш, -ае; незак., каго-што.
1. Націскаць на што-н. шмат разоў.
2. Сціскаць у абнімках, моцна абнімаць (разм.).
3. Друкаваць з дапамогай друкарскага прэса (спец.).
|| аднакр. ціскану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
|| наз. ці́сканне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цу́кар, цу́кру, м.
1. Крышталічнае спажыўнае салодкае рэчыва, якое атрымліваецца з цукровых буракоў або цукровага трыснягу.
Кілаграм цукру.
2. Назва некаторых арганічных злучэнняў, пераважна з групы вугляводаў (спец.).
Вінаградны ц.
○
Цукровая хвароба — дыябет.
|| прым. цукро́вы, -ая, -ае.
Цукровая пудра.
Цукровая кукуруза.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
чарнавы́, -а́я, -о́е.
1. Напісаны начарна; неканчатковы.
Ч. варыянт рукапісу.
2. Прызначаны для запісу начарна.
Ч. сшытак.
3. Дапаможны, падсобны (пра работу).
4. Звязаны з першапачатковай стадыяй вытворчасці.
Чарнавая фрэзероўка.
5. Са значнай колькасцю прымесей (пра металы; спец.).
Чарнавая медзь.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шацёр, шатра́, мн. шатры́, шатро́ў, м.
1. Лёгкае пераноснае жыллё з тканіны, скуры і пад., якое будуецца звычайна ў форме конуса.
2. Высокі пірамідальны чатырохгранны ці васьмігранны дах (цэркваў, званіц, вежаў і пад.; спец.).
|| прым. шатро́вы, -ая, -ае.
Ш. навес.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шып¹, -а, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Востраканцовы выступ, нарасць на целе некаторых жывёл.
2. Невялікі выступ на чым-н.
Чаравікі з шыпамі.
Склеіць што-н. на шыпах (устаўляючы шыпы ў пазы).
|| прым. шыпавы́, -а́я, -о́е (да 2 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
экспазі́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.
1. Размяшчэнне якіх-н. экспанатаў у пэўным парадку для агляду.
Э. твораў мастака.
2. Уступная частка літаратурнага ці музычнага твора, у якой выкладаюцца матывы і абставіны, што папярэднічаюць развіццю сюжэта (спец.).
|| прым. экспазіцы́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)